Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, TIP FAKÜLTESİ, DAHİLİ TIP BİLİMLERİ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2013
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: DİLRUBA OKUMUŞ
Danışman: Süreyya Sarıhan
Özet:
2009-2012 arasında üç
boyutlu konformal teknikle definitif radyoterapi (3DCRT) ± eşzamanlı kemoterapi
(KT) uygulanmış ve en az 6 ay yaşayan küçük hücreli dışı akciğer kanserli
olgular incelendi. Toplam
doz, biyolojik efektif doz (BED) eşdeğerine dönüştürülerek normal doku komplikasyon olasılığı (NTCP)
hesaplandı. İstatistiki analiz Şubat 2013’te SPSS v.20 ile uygulandı.
Medyan yaş 59 (aralık 36-81) olup bloklu konformal (n: 37), 3DCRT (n: 11)
ve yoğunluk ayarlı RT (IMRT) (n: 20) ile medyan 63 Gy (aralık: 54-70 Gy) uygulandı.
Neoadjuvan, eşzamanlı, adjuvan KT sırasıyla; 29, 49, 41 olguda verildi. Akut
grad (G) 1-3 özafajit, akut G1-2 radyasyon
pnömonisi (RP), radyasyon fibrozisi sırasıyla; %48, %13, %18 oranında gelişti. Tedavi şekli, RT dozu, tümör BED,
dozimetrik faktörler ve KT ile RP arasında anlamlı ilişki gösterilemedi (p >0,05). Fizik ve biyolojik mean akciğer
dozu (MLD) arasında iyi bir korelasyon vardı (0,93). Medyan MLD 17 Gy, MLDbiyo
16,7 Gy, V30 %20,5, NTCP 0,142 bulundu. NTCP ile V30, MLD, MLDbiyo arasında
pozitif korelasyon vardı (p <0,001, p <0,001, p <0,001). Hastalar MLD ve MLDbiyo açısından 5 Gy’lik doz
gruplara ayrılarak değerlendirildiğinde, NTCP modeli ile yüksek doz aralıklarında
RP olasılığının daha doğru tahmin edildiği görüldü.
3DCRT ve IMRT gruplarında tümör BED3(Gy), BED10(Gy)
daha yüksek (p <0,001, p <0,001), akciğer V5-V10 daha fazla (p
<0,001, p <0,001), V30-V40-V50 daha az bulundu (p= 0,004, p <0,001, p
<0,001). MLD <20 Gy olanlarda >59,4 Gy alan hasta oranı, tümör BED3(Gy),
BED10(Gy) daha fazla bulunurken
(p= 0,02, p= 0,02, p= 0,02), >63 Gy alanlarda fark bulunamadı (p=0,3).
Ellibeş Gy alan özafagus volümü RP olmayanlarda daha az bulundu (p=0,03).
Medyan-2 yıl genel sağkalım (GSK) 27 ay, %51, medyan-2 yıl
hastalıksız sağkalım (HSK); 18 ay, %42 bulundu. PET/BT ile 3. ay yanıt GSK için
anlamlı idi (p= 0,009). Radyasyon pnömonisi ile GSK farkı bulunmadı (p= 0,3). Univaryat
analizde; MLD yanında kalp V40 ≤%80 GSK için (p= 0,03), kalp V40 ≤%80 ve kalpmean
≤2578 cGy HSK için (p= 0,005, p= 0,03) olumlu faktörler olarak bulundu. Multivaryat
analizde; GSK için 6. ay yanıt (p= 0,001), fx dozu 1,8 Gy (p= 0,002), MLD
<18 Gy (p= 0,04) anlamlı bulunurken HSK için 6. ay yanıt (p <0,001), doz
>59,4 Gy (p= 0,01), tümör BED3(Gy) ≤100,8 Gy (p= 0,01) anlamlı
bulundu.
Çalışmamızda RP risk tahmini
için MLD ile NTCP arasında doğrusal bir korelasyon olduğu gözlendi. Hastaya
uygun RT tekniğini seçerken düşük doz alan büyük volüm dozları (V5-V10) ve
yüksek doz alan küçük volüm dozlarına (V40-V50) dikkat etmemiz gerektiği ortaya
konmuştur. MLD’nin 20 Gy altında tutulabildiği doz aralığı 59.4-63 Gy arasında
olup terapötik aralığın adaptif RT teknikleri ile artırılabileceği düşünülmektedir.