Proteazın Üretimini Arttırmak için Kimyasal Mutagenez (etil metan sülfonat, EMS) Yoluyla Bacillus subtilis E6-5'den Mutant Suş Geliştirilmesi ve Üretim Ortamının Optimizasyonu


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Biyoloji, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: KÜBRA ÖZDEMİR

Danışman: Elif Demirkan

Özet:

Bu çalışmada EMS ile muamele edilen Bacillus subtilis E6-5 suşundan proteaz üreten 82 adet mutant elde edilmiştir. Bu mutantlar içerisinde en büyük zon çapına (15 mm) sahip olan mutant suş seçilerek bu suş Bacillus subtilis KE20 şeklinde adlandırılmıştır. Elde edilen mutantın sıvı ortamda enzim üretim kapasitesi test edilmiş ve mutant suş ana suştan 9.2 kat daha fazla enzim üretmiştir. En yüksek enzim üretimi 48. saatte elde edilmiştir. Fiziksel ve besinsel faktörlerin enzim üretimi üzerine etkileri incelenmiştir. Besinsel faktörler için farklı karbon ve azot kaynaklarının, metal iyonlarının etkileri incelenmiştir. En iyi karbon kaynağı olarak mısır nişastası (560 IU/mL), en iyi azot kaynağı olarak skimmilk (624 IU/mL) ve metal iyonu olarak CaCl2 (196 U/mL) elde edilirken, fiziksel parametreler içinde en iyi sonuçlar 30°C'de, pH 8.0'de, çalkalama hızı olarak 100 rpm, inokülasyon miktarı % 3 ve inokülüm yaşı 3 gün olarak elde edilmiştir. Proteaz üretimini artırmak amacıyla, çalışmada besinsel ve fiziksel koşulların optimize edilmesi ile oluşturulan modifiye ortamda EK20 mutantı temel besi ortamına göre %79'luk bir artışla enzim üretimi göstermiştir. Ana suş (60 U/mL) ile kıyaslandığında mutant KE20 modifiye ortamda (992 U/mL) 16.5 kat verim artışı sağlamıştır. Elde edilen mutant suşun endüstriyel ölçekte proteaz üretimi, büyük bir potansiyele sahip olabilir.