Siyah alaca ırkı ineklerde damızlıkta kalma süresi ve sürüden çıkarma nedenleri

---

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2007

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Nurcan Karslıoğlu

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Bu çalışma temel olarak, sığırlarda damızlıkta kalma süresini ve bunu etkileyen faktörleri, ayrıca sürüden çıkarma kararlarına dayanak oluşturan nedenleri araştırmak amacıyla yapılmıştır. Bursa İli Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği’ne üye olan 66 işletmede yetiştirilen Siyah Alaca ineklere ait bilgiler araştırmanın materyalini oluşturmuştur. Çalışma kapsamında yetiştiricilerin eğilimi ve motivasyon kaynakları ile barınak özellikleri, yem kaynakları, yem kullanımı, ürün-girdi fiyatlarına ilişkin işletmeleri tanımlayıcı bilgiler elde etmeye yönelik bir anket yapılmıştır. Bunun yanında söz konusu işletmelerde yetiştirilen ve çalışma süresince sürüden çıkan ineklere ait sürüden çıkma nedenleri kaydedilmiş, damızlıkta kalma süreleri hesaplanmıştır. Yapılan anketlerden elde edilen verilerin hazırlanmasında MS Excel ve MS Access paket programları, basit variyans analizlerinde ise MİNİTAB istatistik programı kullanılmıştır. Ocak 2005-Mart 2006 tarihleri arasında incelenen 66 işletmenin 49’undan damızlık dışı tutulmuş 102 baş ineğin kaydı tutulmuştur ve bu ineklere ait damızlıkta kalma süreleri Bursa Nilüfer ilçesi Akçalar Beldesin de ortalama 36,8 ± 2,60 ay olarak tespit edilmiştir. Araştırma kapsamında sürüden çıkartılan ineklere ait sürüden çıkarılma nedenleri yetiştiricilerin beyanları doğrultusunda kaydedilmiştir. Yetiştiriciler, sürüden çıkartılan yalnızca 26 inek için (%25) ikinci neden ve 2 inek için üçüncü neden (%2) gösterebilmişlerdir. Sürüden çıkarılan 102 baş ineğin %41’i yetiştiricinin isteğiyle sürüden çıkarılırken, %59’u zorunlu gerekçelerle sürüyü terk ettiği tespit edilmiştir. İstemli faktörlerden süt verim düşüklüğü ve ihtiyaç fazlası damızlık satışların payları sırasıyla %4 ve %37 olarak saptanmıştır. İstemsiz nedenlerle sürüden çıkartılan ineklerin %21’inin üreme sorunları, %20’sinin meme sorunları, %2’sinin yaşlılık, %1’inin ölüm ve %5’inin sakatlık(ayak-tırnak problemleri) nedeni ile sürüden çıktığı tespit edilmiştir.