Bakır (II) iyonunun fenantrolin türevleri ve triptofan ile oluşturduğu komplekslerin sentezi, kararlılıkları ve biyolojik özelliklerinin araştırılması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN-EDEBİYAT FAKÜLTESİ, KİMYA, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: PELİN ŞENEL

Danışman: Rahmiye Aydın

Özet:

Bu çalışmada, metal iyonu olarak bakır(II) iyonu, anyonik ligant olarak bir amino asit olan L-triptofan (L-Trp), nötral ligant olarak ise düzlemsel bir yapıya sahip olan fenantrolin türevlerinden; 1,10-fenantrolin (phen), 4-metil-1,10-fenantrolin (4-mphen) ve 4,7-dimetil-1,10-fenantrolin (dmphen) seçildi. Çalışmada öncelikle; bakır(II) iyonunun phen, 4-mphen ve dmphen (A) ve L-trp (B) ile oluşturduğu ikili (MA, MB) ve karışık ligant (MAB) komplekslerine ait denge tepkimeleri 0,1 M KCl iyonik ortamında ve üç farklı sıcaklıkta (25°C, 35°C ve 45°C) potansiyometrik yöntem ile incelendi ve komplekslerin oluşum tepkimelerine ait termodinamik parametreler (∆H, ∆S ve ∆G) hesaplandı. Ligantların protonlanma sabitleri ve komplekslerin kararlılık (oluşum) sabitleri potansiyometrik titrasyon verilerinin BEST bilgisayar programına uygulanması ile hesaplandı. Ayrıca, çözeltide oluşan türlerin dağılımını belirlemek için ise SPE bilgisayar programı kullanıldı. İkinci olarak; seçilen ligantların bakır(II) iyonu ile oluşturduğu karışık ligant kompleksleri sentezlendi ve sentezlenen komplekslerin yapıları, elementel analiz, elektronik absorbsiyon spektroskopisi, IR spektroskopisi ve tek kristal X-ışını kırınım yöntemi ile aydınlatıldı. Son olarak ise; sentezlenen komplekslerin CT-DNA ile etkileşimleri ve antikanser aktiviteleri araştırıldı. Komplekslerin CT-DNA'ya bağlanma özellikleri; termal denatürasyon, elektronik absorbsiyon ve floresans spektroskopisi yöntemleri ile CT-DNA'yı bölme özellikleri ise agaroz jel elektroforez yöntemi ile incelendi. Antikanser aktivite çalışmalarında ise; komplekslerin akciğer, meme ve kolon kanser hücre hatlarında ve bir sağlıklı hücre hattında XTT testi ile IC50 değerleri hesaplandı ve sitotoksisiteleri belirlendi.