Enformel bir istihdam türü olarak atık madde toplayıcılarının sosyal ve ekonomik görünümü: Ankara örneği


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Melih Tutar

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

1970'li yıllardan itibaren uygulanmaya başlayan neoliberal politikalar ile birlikte ekonomik dönüşümlerin yanı sıra sosyal, kültürel ve siyasal dönüşümler de yaşanmıştır. Bu politikaların uygulanması ile birlikte işsizlik sayılarında yaşanan artışlar, insanları bir iş bulabilme umuduyla kentlere yönlendirmiştir. Kentlere göç sonucu oluşan nüfus artışı nedeniyle yeni kentsel sorunlar ortaya çıkmıştır. Kentleşmenin getirdiği yeni kentsel sorunlar insanların yaşamlarının daha da zorlaşmasına neden olmuştur. Böyle bir durumun varlığı işsizlikle beraber gelişince insanlar kendilerini enformel sektörün içerisinde bulmuşlardır. Bu bağlamda işgücü talebinin işgücü arzını karşılayamaması nedeniyle insanlar enformel sektöre yönelmişlerdir. Bir anlamda insanlar işsizlik sorunu nedeniyle kendi sektörlerini kendileri yaratmışlardır. Bunlardan birisi de atık madde toplayıcılığıdır. Bir iş bulabilme umudu ile kentlere göç eden insanlar güvencesizliğin hâkim olduğu enformel sektörde çalışmak zorunda kalmışlardır. Günümüzün önemli sorunlarından biri olan enformel istihdamın bir parçası atık madde toplayıcılarının yaşamları; Türkiye'de kötü ve zor çalışma şartlarının olması, düzensiz çalışmaları, insanların bakış açıları, resmî kurumlar ile ilişkileri, resmiyette olmamaları yani yasa ve yönetmelik dışında olmaları gibi birçok sorun ile karşı karşıya kalmaları nedenleri ile daha ağır ve zor bir hale gelmektedir. Bu çalışmanın amacı enformel bir istihdam türü olan atık madde toplayıcılarının göç süreci, bu işe başlama nedenleri, çalışma pratikleri, yaşam koşulları ve örgütlenme deneyimleri özetle sosyal ve ekonomik görünümünü ortaya çıkarmaktır. Bu bağlamda Ankara ili bazında 17 atık madde toplayıcısı ile yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşme tekniği uygulanarak atık madde toplayıcılarının sosyal ve ekonomik görünümü incelenmiştir.