Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2006
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Hatice Ünlü
Danışman: VEDAT PINARLI
Özet:Otomotiv endüstrisinden kaynaklanan atık lastiklerin ve atık yağların çimentoüretiminde ek yakıt olarak kullanılabilirliği araştırılmıştır. %2 ile %16 arasında değişenoranlarda atık yakıt (lastik+yağ), tam ölçekli çimento fırınına ek yakıt olarak beslenereküretilen klinkerlerden numuneler alınmıştır. Klinker numunelerinin kimyasal ve fizikselözellikleri incelendiğinde, klinker özelliklerinde, bazı parametrelerde ortalama %0,1oranında bir değişim olduğu görülmüştür. Ağırlıkça %5 oranında alçıtaşı (CaSO4.2H2O)ilave edilerek portland çimentosu (PÇ 42,5) üretilmiştir. Üretilen portland çimentolarıylapasta ve harç numuneleri hazırlanmıştır. Pasta numunelerinde, priz başlangıç ve prizbitiş süreleri belirlenmiştir. Priz sürelerinde kısalma olduğu gözlenmiştir. Harçnumuneleri 0,5 su/çimento oranı esas alınarak hazırlanmış, 3, 7, 28 ve 56 günlük sukürleri sonrasında basınç dayanımı (mukavemet) değerleri ölçülmüştür. Basınç dayanımıdeğerlerinin değişmediği görülmüştür. 28 günlük kür süresi sonunda kırılan harçnumunelerine EPA (Environmental Protection Agency) TCLP (Toxity CharacteristicsLeaching Procedure) ekstraksiyonu uygulanmış ve ekstrakte edilen numunelerde ağırmetal konsantrasyonları ölçülmüştür. Elde edilen sonuçlar, EPA ve Türk atıkdepolanabilirlik kriterleri ile karşılaştırılmıştır. Tüm numunelerin her iki yönetmeliğinsınır değerlerini sağladığı tespit edilmiştir. Buna dayanılarak atık lastik ve atık yağdankaynaklanan Çinko (Zn), Kurşun (Pb), Krom (Cr) gibi ağır metallerin klinkerinyapısında tutularak çevreye salınımının engellendiği sonucuna varılmıştır. Yapılananaliz ve testlerde TSE (TS EN 197-1) PÇ 42,5 çimento standart değerlerinin sağlandığıtespit edilmiştir. Bu çalışmada, ağırlıkça % 16'ya kadar atık yakıt (lastik ve yağ)kullanımının çimentonun kimyasal özelliklerini değiştirmediği ve ürünün tehlikeliliközelliği içermemesi nedeniyle atık yakıtların (lastik ve yağ) çimento üretiminde ek yakıtolarak kullanılmasının uygun olduğu sonucuna varılmıştır.