Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ABDUL ALIM NOORI
Danışman: Yücel Taşdemir
Özet:
Bu çalışmada, zeytin ağacı bileşenleri (bir yaşındaki dal, iki yaşındaki dal ve yapraklar)
ve dış ortam havasındaki atmosferik polihalkalkalı aromatik hidrokarbonların (PAH’lar)
konsantrasyonları belirlenmiştir. Ortam havası, zeytin yaprağı, bir yaşındaki dal ve iki
yaşındaki dal için toplam PAH 14 türünde (Σ14PAH) konsantrasyon ortalamaları sırasıyla
24,5±4,05 ng/m3
, 468,28±374,92, 558,16±261,84 ve 321,02±203,48 ng/g KA olarak
ölçülmüştür.
Atmosferik PAH konsantrasyonlarını tahmin etmek ve PAH’ların geçiş yönünü
belirlemek için on bir farklı model kullanılmıştır. Bu modellerde dal-hava (KBA) ve
yaprak-hava (KLA) dağılım katsayıları gözönüne alınmıştır. Dallarda ölçülen PAH
değerleri Zhao vd. (2008) modelinde kullanılmıştır. Ölçülen ve modellenen PAH türleri
arasındaki ilişki bir ve iki yaşındaki dallar için sırasıyla R2=0,73 ve R2=0,70 olarak elde
edilmiştir. Yapraklarda ölçülen PAH konsantrasyonları ile on farklı model kullanılarak,
havadaki PAH konsantrasyonu tahmin edilmiştir. Modellerin sonuçları log KOA
değerlerine karşı grafikte gösterilmiştir. Trapp ve Matthies (1995) ile Steayaert vd. (2009)
türettiği modellerin değerleri, ölçülen değerlere daha yakın sonuçlar vermiştir.
Modellenen/ölçülen konsantrasyon oranı 1,0'e yakın olduğunda denge durumu
beklenirken, soğuk aylarda havadan ağaç bileşenlerine birikme ve sıcak aylarda ise
ağaçtan havaya buharlaşma olduğu gözlenmiştir. Ortam sıcaklığının yanında, ağaç
bileşenlerinin lipid oranları modellerde etkili faktörler arasında tespit edilmiştir.