Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2012
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ALİ CİHAN TAŞKIN
Danışman: HAKAN SAĞIRKAYA
Özet:Bu çalışmada sekiz blastomerli fare embriyolarında aspirasyon biyopsisi ve sekiz hücre aşamasından in vitro gelişen blastosistlerde trofektoderm biyopsisi yapıldıktan sonra, manipüle edilen embriyoların in vitro gelişim oranları, kalite değerlendirmesi ve alıcı farelere transferden sonra in vivo implantasyon ve fetal gelişim oranları araştırıldı.CB6F1 (C57BL ?6 X BALB?C) dişi farelere 10 IU gebe kısrak serum gonadotropini (SIGMA- PMSG) intraperitoneal (i.p) enjeksiyonla uygulandı. Enjeksiyondan 48 saat sonra, 7,5 IU insan koriyonik gonadotropini (Organon-hCG) i.p. yolla verilerek süperovulasyon protokolü tamamlandı ve dişi fareler erkek CB6F1 (C57BL ?6 X BALB?C) fareler ile çiftleştirildi. Süperovule dişiler hCG uygulamasından 68-72 saat sonra, sakrifiye edildi. Sakrifiye edilen farelerin oviduktları HEPES tamponlu ve 3 mg/ml BSA ile takviye edilmiş HTF medyumu ile yıkanarak 8 hücreli embriyolar elde edildi.Biyopsi işlemleri içerisinde Ca2+/Mg2+ bulunmayan HEPES tamponlu ve 3 mg/ml BSA + 5 µg/ml sitohalazin B içeren Quinn's HTF medyumunun 50 µl'lik damlalarında yapıldı. Blastomer ve trofektoderm biyopsi gruplarındaki embriyolar sırasıyla 48 saat ve 24 saat süre ile 4 mg/ml BSA içeren Quinn's blastosist medyumunda %5 CO2, %5 O2 ve 37°C yüksek nemli inkübatör içerisinde blastosist aşamasına kadar kültür edildi ve stereo mikroskop altında in vitro gelişim oranları değerlendirildi. Gelişen blastosistlerden bazılarında toplam hücre sayısı belirlenirken, bazılarıda alıcı CD-1 farelere transfer edildi ve 13-15 gün sonra in vivo gelişim oranları saptandı. Sonuçlar SPSS 17.0 istatistik programında bağımsız T-Testi ve ANOVA ile değerlendirildi.Blastomer aspirasyon grubunda 152 ve kontrol grubunda 63 sekiz hücreli embriyo kullanıldı ve in vivo gelişimi değerlendirmek için blastomer grubundan 36 ve kontrol grubundan 30 embriyo transferi yapıldı. Trofektoderm grubunda 79 ve kontrol grubunda 28 blastosist kullanıldı ve in vitro kültür sonrası in vivo gelişimi değerlendirmek için, trofektoderm grubundan 32 ve kontrol grubundan 22 embriyo transferi yapıldı. Gelişen blastosistlerden bazıları floresan boyama tekniği ile boyandıktan sonra, toplam hücre sayıları belirlendi.Blastomer biyopsi grubunda gelişim oranı %81,02 (121/152) ve toplam hücre sayısı 50 olarak saptanırken, kontrol grubunda ise gelişim oranı %96,37 (62/63) ve ortalama toplam hücre sayısı 50 olarak saptandı. Blastomer biyopsi ve kontrol gruplarının gelişim oranları arasında anlamlı bir fark bulunmadı. Gelişen blastosistlerin toplam hücre sayıları karşılaştırıldığında da gruplar arasında benzer biçimde anlamlı bir farka rastlanmadı. Blastomer biyopsi grubunda uygulanan embriyo transferi sonucunda %25 (9/36) oranında implantasyon bölgesi saptandı ve bu bölgelerde %19,44 (7/36) oranında fetal gelişim saptandı. Kontrol grubunda yapılan embriyo transferi sonucunda ise %26 (8/30) oranında implantasyon saptandı ve bu bölgelerde % 20 (6/30) oranında fetal gelişim belirlendi. İn vivo gelişimi değerlendirmek için yapılan embriyo transferi sonuçları karşılaştırıldığında, implantasyon alanları ve fetal gelişim oranları bakımından gruplar arasında istatistiksel bir fark saptanmadı.Trofektoderm biyopsi grubunda gelişim oranı %86,96 (69/79) ve toplam hücre sayısı 26,66 olarak saptanırken, kontrol grubunda gelişim oranı %93,33 (23/28) ve toplam hücre sayısı 55,33 olarak saptandı. Trofektoderm biyopsi ve kontrol gruplarının gelişim oranları arasında anlamlı bir fark saptanamamıştır. Gelişen blastosistlerin toplam hücre sayıları karşılaştırıldığında gruplar arasında anlamlı bir fark bulunmuştur (P<0,05). Trofektorderm biyopsi grubunda yapılan embriyo transferi sonucunda %21,88 (7/32) oranında implantasyon bölgesi saptandı fakat bu bölgelerde fetal gelişim oluşumu gözlenmedi. Kontrol grubunda yapılan embriyo transferi sonucunda ise %59,09 (13/22) oranında implantasyon bölgesi saptandı ve bu bölgelerden % 18,18 (4/22) oranında fetal gelişim saptandı. İn vivo gelişimi değerlendirmek için yapılan embriyo transferi sonuçları karşılaştırıldığında, implantasyon alanları bakımından gruplar arasında fark bulunmazken, fetal gelişim oranları bakımından gruplar arasında anlamlı bir fark bulundu (P<0,05).Çalışma sonucunda trofektoderm biyopsi grubunda in vitro gelişim ve in vivo implantasyon oluşumunun olumsuz etkilenmemesine karşın, in vivo fötal gelişim olumsuz yönde etkilenmiştir. Bunun olası nedeninin biyopsi sürecinde oluşan fazla sayıdaki hücre kaybı düşünülmektedir. Oysa, blastomer biyopsi grubunda fetal gelişim de dahil kontrol grubu ile aralarında anlamlı fark bulunmadı. Dolayısıyla, erken gelişim döneminde yapılacak biyopsi işlemlerinin embriyo gelişimini olumsuz yönde etkilemediği ve özellikle hızlı gelişen ve toplam hücre sayısı daha düşük olan fare gibi türlerde yapılacak biyopsi uygulamalarının erken gelişim dönemlerinde yapılmasının daha avantajlı olacağı sonucuna varıldı.