D. Şostakoviç'in müzikal anlayışı ve viyolonsel konçertoları


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2011

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ASLI ERDEN

Danışman: GÜLAY GÖĞÜŞ

Özet:

20. yüzyılın en önemli bestecilerinden olan D. Şostakoviç, yaşamı boyunca çok sayıda eser üretmiş ve bu eserleri ile müzik tarihinde yaşadığı dönemin yönetimi tarafından eleştiri ve suçlamalara maruz kalmış, eserlerinin içeriğine, müziğine müdahalede bulunulmuş ama halkını çok seven besteci, ülkesinden ayrılmamıştır. Dönemin bestecilerine göre çağdaş müziğe daha az yaklaşan D. Şostakoviç’in müziğinde ağırlık merkezini senfonileri oluşturur. Ülkesindeki önemli toplumsal olaylara adadığı senfonilerinde bir yandan 20. yüzyıl geleneğini kullanırken, bir yandan da kendine özgü müzik üslubunu yansıtmaya çalışmıştır. Konçertolarında ise virtüözlüğü ön plana almasına rağmen, kişiliği belirgin, anlatımı ağırbaşlı ve derindir. Viyolonsel repertuarında önemli bir yere sahip olan viyolonsel konçertoları da bu görüşü destekler niteliktedir. Bu çalışmanın, ilk bölümünde Şostakoviç’in yaşamı, bestecilik yönü, müzik tarihindeki yeri, eserlerini ortaya çıkarma sürecinde yaşadığı baskılar ve bu baskılara rağmen müziğinden vazgeçmeyen kişiliği ele alınmıştır. İkinci bölümünde her iki viyolonsel konçertosu form açısından, üçüncü bölümünde de solistik açıdan incelenerek seslendirilmesine yönelik yorumlar yapılmıştır. Günümüzde özellikle birincisi sıkça seslendirilen bu konçertolar, içinde teknik açıdan oldukça zengin öğeleri barındırır ve aynı zamanda yüksek oranda geliştirici öğeler içerir. D. Şostakoviç viyolonsel konçertolarını bestelerken geniş form tekniklerini kullanmış ancak geleneksel form kalıpları dışına çıkmamıştır. Bu çalışma, Şostakoviç’i yaşamını ve viyolonsel eserlerini inceleme amacıyla hazırlanmış ve bu konuda yapılan çalışmaların az olması nedeniyle önemli bulunmaktadır.