Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: DEMET KOÇ TÜYLÜ
Danışman: Nalan Kuru
Özet:
Erken çocukluk döneminde çocuğun desteklenmesinde öğretmen-çocuk etkileşiminin önemi göz önüne alındığında, öğretmenlerin desteklenmesinin çocuklara etkisinin önemi anlaşılmaktadır. Bu bağlamda, okul öncesi öğretmenlerine yönelik hem bilgi hem de beceri düzeyinde sürdürülebilir mesleki gelişimi desteleyecek, sosyal duygusal öğrenmenin tüm boyutlarını kapsayan bir eğitim programına ihtiyaç olduğu görülmektedir. Öğretmen odaklı bir mesleki eğitim programı geliştirilmesinin, aynı zamanda öğretmenin gelecek yıllardaki sınıflarında yer alacak çocukları da etkileyecek ve böylece yapılan müdahalenin sürdürülebilir, uzun soluklu ve büyük ölçekli etkilere sahip olması öngörülmektedir. Bu doğrultuda, araştırmanın amacı 48-72 aylık çocukların sosyal duygusal öğrenmelerini desteklemek için okul öncesi öğretmenlerine yönelik mesleki eğitim programının geliştirilmesi ve etkililiğinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesidir. Araştırma, Tasarım ve Geliştirme Araştırması olarak tasarlanmıştır. Araştırma süreci, Tasarım ve Geliştirme Araştırması modeline uygun olarak ve araştırmanın amacı doğrultusunda, erken çocukluk eğitiminde sosyal duygusal öğrenmeyi desteklemeye yönelik okul öncesi öğretmenleri için mesleki eğitim programının tasarlanması, geliştirilmesi ve etkililiğinin incelenmesi olmak üzere üç farklı aşamada yürütülmüştür. Araştırmanın birinci aşamasında, ülkemizdeki okul öncesi öğretmenlerinin sosyal duygusal öğrenmeye ilişkin bilgileri, ihtiyaçları, uygulamaları ve varsa uygulamada karşılaşılan zorluklar araştırılarak ihtiyaçlar belirlenmiştir. İkinci aşamada, birinci aşamada elde edilen bulgular ışığında okul öncesi öğretmenlerine yönelik Erken Çocuklukta Sosyal Duygusal Öğrenme Öğretmen Mesleki Eğitim Program (EÇSDÖ-MEP) geliştirilmiştir. Üçüncü aşamada ise geliştirilen Erken Çocuklukta Sosyal Duygusal Öğrenme Öğretmen Mesleki Eğitim Programı'nın (EÇSDÖ-MEP) okul öncesi öğretmenlerinin sosyal duygusal öğrenmeye yönelik bilgi, beceri ve uygulamalarına olan etkisi incelenmiştir. Araştırmanın her aşamasında elde edilen bulgular, bir sonraki aşamayı desteklemiştir. Araştırmanın birinci aşamasında, öğretmenlerin sosyal duygusal öğrenmenin neden önemli olduğu, sosyal duygusal öğrenmenin öğrenme süreçlerine nasıl dahil edilebileceği ve sosyal duygusal öğrenmenin nasıl sürdürülebileceği ile ilgili öğretmenlerin eğitim ve desteğe ihtiyaçları olduğu sonucuna ulaşılmıştır. İkinci aşamada, birinci aşama bulgularından yola çıkılarak, sosyal duygusal öğrenme çerçevesinde öğretmenlerin bu konudaki uygulamalarına ışık tutacak bilgileri, örnekleri, sınıf içi uygulamaları içeren teorik ve uygulamalı modüllerden oluşan mesleki eğitim programı geliştirilmiş ve ikinci aşama sonucunda geliştirilen EÇSDÖ-MEP'in etkili mesleki faaliyet çalışmalarının özelliklerini taşıdığı sonucuna ulaşılmıştır. İkinci aşamanın sonunda geliştirilme süreçleri tamamlanan EÇSDÖ-MEP'in uygulanmasını içeren üçüncü aşamada, EÇSDÖ-MEP'in öğretmenlerin model olma, olumlu/güvenli sınıf ortamı oluşturma ve erken çocukluk döneminde çocukların sosyal duygusal öğrenme becerilerini desteklemeye yönelik ifade ve davranışları üzerinde olumlu yansımaları olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Aynı zamanda yapılan sosyal geçerlik çalışmaları da, EÇSDÖ-MEP'in sosyal geçerliği sağladığını göstermektedir.