Postpartum nonsiklik sütçü ineklerde progesteron-östradiol, progesteron-GnRH-prostaglandin F2α veya-östradiol ile tedaviden sonra folliküler değişiklikler ve reprodüktif performans


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2005

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Hasan Basri Tek

Danışman: YAVUZ NAK

Özet:

Çalışmanın amacı; postpartum nonsiklik ineklerde progesteron, GnRH, PGF2CE ve östradiol benzoat gibi hormonları içeren farklı tedavi yönternlerinin folliküler gelişim ve progesteron konsantrasyonları üzerindeki etkilerini araştırmaktır. Bu araştırmada doğum sonrası en az 44. günden itibaren hiç östrus göstermemiş 102 inek ultrasonografî ile ovaryumlan yönünden incelendi. Nonsiklik olarak çalışmaya dahil edilen inekler (n=20); 1. Grup (n=7), 2. Grup (n= 6) ve 3. Grup (n=7) arasında rast gele olacak şekilde dağıtıldı. Birinci grupta yer alan ineklere 12 gün süre ile vagina içi progesteron salan ve östradiol benzoat kapsülü içeren PRID (kapsüllü) yerleştirildi. İkinci grupta bulunan hayvanlara 0. günde 10 mcg GnRH ve PRID (kapsülsttz) ve PRID' lerin uzaklaştırıldıkları 7. günde 25 mg PGF2a tedavileri uygulandı. Üçüncü gruptaki hayvanlara ise 2. Gruptan farklı olarak kapsülsüz PRID' lerin uzaklaştırılmalarını takiben 10. saatte östradiol benzoat uygulandı. Sıfırıncı günde GnRH uygulamalarına cevap olarak 2. Grupta yer alan ineklerde (6/6) ortalama 2,5±0,2. günlerde 12,0±0,7 mm çaplı folliküllerde ve 3. Gruptaki ineklerde (5/7) ise, 2,2±0,2. günlerde 1 1,0±0,9 çaplı folliküllerde ovulasyonlar tespit edildi. PRID' lerin vaginadan uzaklaştırılmalarını takiben 1. Grupta bulunan ineklerde (7/7) persistent follikül oluşumu gözlenirken, 2. Grupta yer alan ineklerde (4/6) 4,8±0,6. günde ve 3. Gruptaki ineklerde (6/7) ise 3,5±0,3. günde ovulasyonlar tespit edildi. Sonuç olarak; nonsiklik ineklerde 12 gün süreli kapsüllü PRID tedavisi, siklik aktivitenin başlatılmasında başarısız kaldı ve persistent follikül oluşumuna neden oldu. Buna karşılık, 2 ve 3. Gruplarda uygulanan tedavilere cevap olarak siklik aktivitelerin başlatılmasında benzer başarılı sonuçlar alındı. Bununla beraber, östradiol benzoat tedavisi nedeniyle 3. Gruptaki ineklerde 2. Gruptakilerden daha erken ovulasyonlar meydana geldi (P<0,05).