İlköğretim ikinci sınıf öğrencilerinin ana-baba tutumları ile okul başarıları ve sınıf içi etkinlik düzeylerinin karşılaştırılması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2006

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ESRA NİMSİ

Danışman: HANDAN ASUDE BAŞAL

Özet:

Araştırmanın genel amacı, ilköğretim ikinci sınıf öğrencilerinin ana-baba tutumları ile okul başarısı ve sınıf içi etkinlik düzeylerinin karşılaştırılmasıdır. Araştırmanın evrenini, 2004-2005 eğitim-öğretim yılında İstanbul ili sınırları içerisinde bulunan resmi ilköğretim okulu ikinci sınıflarına devam eden öğrenciler oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise İstanbul ili sınırları içerisinde 3 resmi ilköğretim okulunun ikinci sınıflarından 150 kız ve 150 erkek öğrenci olmak üzere toplam 300 öğrenci oluşturmuştur. Veri toplama aracı olarak çocukların sınıf içi etkinlik düzeylerini ölçmek için, Başal (2001) tarafından geliştirilen “Çocuklar İçin Sınıf İçi Etkinlik Ölçeği” ile öğrenci anababalarının tutumlarını ölçmek için Schaefer ve Bell (1958: Akt. Öner 1994) tarafından geliştirilen ve Türkçe’ye Güney Le Compte, Ayhan Le Compte ve Serap Özer (1978: Akt. Öner 1994) tarafından uyarlanan “Aile Hayatı ve Çocuk Yetiştirme Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin çözümlenmesi bağımsız örneklemler için t testi ve Varyans Analizi ile yapılmış olup, anlamlı farkların kaynağını bulmak için Bonferroni Testi uygulanmıştır. İstatistiksel karşılaştırmalarda anlamlılık düzeyi .01 ve .05 olarak alınmıştır. Bulgular tablolar halinde özetlenmiştir. Araştırma sonucunda; elde edilen bulgulara göre ilköğretim ikinci sınıf kız ve erkek öğrencilerinin PARI alt ölçeklerinden aldıkları puanların ortalamaları, standart ve ortalamadan sapmaları arasında büyük farklılıklar olmadığı, sadece PARI 3 (annenin ev kadınlığı rolünü reddetmesi) alt ölçeğinde cinsiyete göre anlamlı bir farklılık olduğu saptanmıştır. Aile Hayatı ve Çocuk Yetiştirme Tutumu alt ölçeklerinden PARI 2’nin (demokratik davranma ve eşitlik tanıma tutumu), PARI 3’ün (annenin ev kadınlığı iv rolünü reddetmesi tutumu), PARI 4’ün (aile içi çatışma tutumu) ve PARI 5 (sıkı disiplin tutumu)’in çocuğun okul başarısı üzerinde etkisi olduğu saptanırken, PARI 1 (aşırı koruyucu annelik tutumu) alt ölçeğinin çocuğun okul başarısı üzerinde hiçbir etkisi olmadığı belirlenmiştir. Aynı şekilde Aile Hayatı ve Çocuk Yetiştirme tutumu alt ölçeklerinden PARI 3’ün (annenin ev kadınlığı rolünü reddetmesi tutumu), PARI 4’ün (aile içi çatışma tutumu) ve PARI 5’in (sıkı disiplin tutumu) çocuğun sınıf içi etkinlik düzeyi üzerinde etkisi olduğu saptanırken, PARI 1 (aşırı koruyucu annelik tutumu) ve PARI 2 (demokratik davranma ve eşitlik tanıma) alt ölçeklerinin çocuğun sınıf içi etkinlik düzeyi üzerinde hiçbir etkisi olmadığı belirlenmiştir. Bu sonuçlar; ana-baba tutumlarının çocuğun okul başarı ve sınıf içi etkinlik düzeyi üzerinde doğrudan veya dolaylı şekilde etkisi olduğunu gösterirken, anababaların çocuklarına karşı takındıkları tavırların çocuk eğitiminde ne denli önemli olduğunu fark etmemize vesile olmuştur. Buradan hareketle çocuğun yaşantısında çok önemli bir yere sahip olan ana-baba ve öğretmenlerin, çocuk eğitimi konusunda daha bilinçli ve titiz olmaları, aynı zamanda da olumlu ana-baba ve öğretmen tutumları sergileyerek iyi bir özdeşim modeli oluşturmaları gerekmektedir. Ayrıca anne ve babalara, kendi yetiştiriliş tarzlarını bizzat çocuklarına yansıtan bir anlayış yerine günümüz koşullarına uygun ve olumlu çocuk yetiştirme tutumlarına sahip ebeveynler olmaları önerilmektedir.