SİYAH ALACA IRKI İNEKLERDE VÜCUT KONDİSYON SKORUNUN DÖL VERİM PARAMETRELERİNE ETKİSİ


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum:

Tezin Onay Tarihi: 2015

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Nurcan Karslıoğlu Kara

Danışman: Mehmet Koyuncu

Özet:

Bu çalışma Siyah Alaca Irkı ineklerde, vücut kondisyon skorunun, ilk tohumlama aralığı (İTA), servis periyodu (SP), gebelik başına tohumlama sayısı (GBTS), buzağılama aralığı (BA) gibi seçilmiş döl verim parametreleri üzerindeki etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Vücut kondisyon skoru görsel olarak 5'lik skalada ve kuru dönem başlangıcı (VKSk), doğum (VKSd), laktasyonun 70., 140., 210., ve 280. (VKS70, VKS140, VKS210, VKS210, VKS280) günleri olmak üzere 6 dönemde aynı kişi tarafından değerlendirilmiştir. İTA, SP, GBTS gibi döl verimine ait veriler çalışılan işletmenin sürü yönetim kayıtlarından alınmıştır. BA ise birinci buzağılama ile ikincisi arasında geçen süre ile hesaplanmıştır. Takip eden VKS kontrol dönemleri arasındaki ilişki önemli bulunurken (P<0,01), VKSk ile VKS70 ve VKSk ile VKS140 arasındaki fark ile İTA arasındaki ilişki önemli bulunmuştur (P<0,05). Ayrıca tüm dönemler dikkate alınarak ortalama VKS kaybı değerlendirildiğinde bunun da İTA ve BA ile ilişkisinin önemi saptanmıştır (P<0,01, P<0,05). Kuru dönem, buzağılama ve laktasyonun ileri dönemlerindeki vücut kondisyon skorunun döl verim parametreleri ile istatistiksel olarak önemli bir ilişkisi bulunamazken, laktasyonun 70. günündeki vücut kondisyon skorunun İTA ve BA (P<0,01, P<0,05), 140 ve 210. günlerindeki vücut kondisyon skorunun ise İTA ile ilişkisinin önemi saptanmıştır (P<0,01, P<0,05). Belirlenen ilişkilerin etkilerine bakıldığında ise laktasyonun 70. ve 140. günlerindeki vücut kondisyon skorunun İTA üzerindeki etkisi önemli bulunmuştur (P<0,05, P<0,01). Buna göre minimum İTA için belirtilen laktasyon dönemlerindeki en uygun VKS aralığı bu çalışma için sırasıyla 2,0< VKS70 ≤ 3,5 ve 2,0< VKS140 ≤ 3,75 olarak belirlenmiştir.Ayrıca üreme performansı üzerindeki olası negatif etkileri göz önüne alınarak, doğum sonrası minimum kondisyon kaybı için buzağılamadaki en uygun VKS aralığı ise 2,25≤ VKSd ≤ 3,25 olarak belirlenmiştir.