Aişe el-Bâûniyye hayatı ve şiiri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: EMİNE UZUNER

Danışman: HASAN TAŞDELEN

Özet:

Aişe el-Bâûniyye M. XV. ve XVI. yüzyıllarda yaşamış önemli kadın şairlerden birisidir. El-Bâûniyye, Bâûn asıllı olduğu için Bâûniyye; Dimeşk'te doğup büyüdüğü için de Dimeşkiyye nisbesini almıştır. El-Bâûniyye'nin eserlerinin pek çoğu günümüze ulaşamamış olsa da, bir kısmı günümüze kadar ulaşmıştır. Günümüze kadar ulaşabilmiş eserleri arasında, Feydu'l-Fadl ve Cem'u'ş-Şeml, El-Kavlu's-Sahîhu Fî Tahmîsi Burdeti'l-Medîh, el-Bedî'iyyetu'l-Bâûniyye ve Şerhuhâ ve El-Fethu'l-Mubînu Fî Medhi'l-Emîn adlı eserlerini zikredebiliriz. El-Bâûniyye, çalışmamızın konusu olan, Feydu'l-Fadl ve Cem'u'ş-Şeml isimli divanında muveşşah, zecel, dûbeyt ve mevâliyyâ gibi özellikle bestelenmeye uygun olan şiir vezinlerine yer vermiştir. Kendisinin irfan geleneğine mensup olması ve bu tür şiirlerin mutasavvıflar arasında ilahi gibi söylenebilmesi onun bu tür vezinleri tercih etmesinin sebepleri arasında sayılabilir. Ancak bunun yanında klasik tarzda kasideleri de bulunmaktadır. El-Bâûniyye, zengin muhtevası açısından farklı araştırmalara konu olabilecek nitelikteki şiirlerinde, tasavvuf, medih, hanîn, fahr, vasf ve hikmet gibi klasik Arap şiirinin temalarını işlemiştir.