Çeşitli ultraviyole koruyucu maddelerin genotoksik ve sitotoksik etkilerinin sağlıklı hücre kültüründe saptanması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Duygu Sevinç

Danışman: NİLÜFER ÇİNKILIÇ

Özet:

Yapılan bu çalışmada güneş kremlerinde bulunan avobenzon ve oktokrilen UV koruyucularının CCD-1094Sk insan sağlıklı deri fibroblast hücrelerinde sitotoksik ve genotoksik etkileri XTT formazan boyama ve tek hücre jel elektroforez (Komet) testi ile araştırılmıştır. Tez çalışmasında avobenzonun ve oktokrilenin sağlıklı hücre hattı üzerinde tek başlarına oluşturdukları sitotoksik etkiyi belirlemek için XTT testi uygulanmıştır. Sağlıklı insan deri fibroblastları (SF); 32 ile 800 µM arasında değişen dozlarda avobenzon ve 130 ile 6500 µM arasında değişen dozlarda oktokrilen UV koruyucularına maruz bırakılmış ve hücrelerin canlılık eğrileri hazırlanmıştır. Uygulanan test sonucunda avobenzonun IC50 dozu 100,2 µM, oktokrilenin IC50 dozu 1390,95 µM olarak belirlendi. Bulunan IC50 sonuçlarına dayanarak genotoksisite testinde kullanılacak avobenzon ve oktokrilenin IC50, IC25 VE IC12,5 olmak üzere üç farklı dozu seçilmiştir. Genotoksik etkileri belirlemek amacıyla kullanılan komet testi sonucunda avobenzonun iki yüksek dozunda DNA hasar oranını anlamlı arttırdığı, oktokrilenin de kullanılan üç dozunda da DNA hasar oranını arttırdığı ve avobenzon ile oktokrilenin kombinlenmesi durumunda tek başlarına oluşturduklarına kıyasla anlamlı oranda DNA hasarı oluşturdukları saptanmıştır. Sonuç olarak avobenzon ve oktokrilenin güneş koruyuculardaki güvenli kullanımını sağlayabilmek için bu kimyasalların insandaki etkilerinin daha ileri in vivo ve in vitro genotoksisite test yöntemleri ile değerlendirilmesi gerektiğini düşünmekteyiz.