Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: İngilizce
Öğrenci: Cihan Kaya
Danışman: SEDAT YÜKSEL
Özet:Stres büyüyen bir problem olarak artık ciddi boyutlara ulaşmış durumdadır ve sebep olduğu sonuçlar tüm okul bileşenleri için geri dönülmez zararlar verebilmektedir. Bu çalışmanın amacı lisede çalışan öğretmenlerin stres kaynaklarını tespit etmek ve stres anında öğretmenler tarafından tercih edilen başaçıkma tarzlarını bulmaktır. Lisede çalışan 160 öğretmenin streslerine ilişkin cevapları Yıldırım (2008) tarafından geliştirilen “Sınıf Öğretmenlerinin Örgütsel Stres Kaynakları ve Stresle Baş Etme Yollarının Belirlenmesi Ölçeği” ile toplanmış ve ölçeğin uygulanabilmesi için iki değişiklik yapılmıştır. Öğretmenlerin başaçıkma stillerine ilişkin cevapları Şahin ve Durak (1995) tarafından geliştirilen “Stresle Başaçıkma Tarzları Ölçeği” kullanılarak toplanmıştır. Verilen cevapları incelemek için frekans, yüzdelik, t test, tek yönlü varyans ve korelasyon analizi uygulanmıştır. Çalışmanın verileri kadın öğretmenlerin öğrencilerle ilişkilerin stres vi yaratması ve çaresiz/ kendini suçlayıcı başaçıkma tarzı boyutlarında erkek öğretmenlerden anlamlı bir şekilde farklılaştığı görülmüştür. Fen Bilimleri grubu ve Matematik öğretmenlerinin Sosyal Bilimler grubu branş öğretmenlerinden okul yönetiminin stres yaratması faktörü açısından anlamlı bir şekilde farklılaştığı görülürken, stresle başaçıkma tarzları boyutunda herhangi bir anlamlı farklılığa rastlanmamıştır. 16- 20 yıllık tecrübesi olan öğretmenlerin 6-10 yıllık tecrübesi olan öğretmenlerden stres puanı açısından ve sosyal desteği arama faktörü bazında anlamca farklılaştığı tespit edilmiştir. 27 ve daha fazla ders saati giren öğretmenlerin veliler ve çalışma şartları ve denetim boyutunda 21-26 saat derse girenlerden anlamca farklılaştığı görülürken, stresle başaçıkma tarzları ölçeğinde gruplar arası herhangi bir anlamlı farklılığa rastlanmamıştır. Lise öğretmenlerinde en çok stres yaratan durumun okul yönetimi boyutu, en az stres yaratan faktörün de meslektaşlarla ilişkiler olduğu görülmüştür. Öğretmenlerin en çok tercih ettiği başaçıkma tarzı kendine güvenli yaklaşım ve sosyal destek arama olurken, çaresiz/ kendini suçlayıcı yaklaşım en az kullanılan stresle başaçıkma tarzı olarak tespit edilmiştir. Korelasyon açısından, iki ölçek arasında bir ilişkiye rastlanmamıştır.