Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ALİ SORUCU
Danışman: HASAN HÜSEYİN ORUÇ
Özet:Propolis, bal arılarının, bitkilerin reçine ve salgıları toplayıp balmumu, polen ve kendi enzimleri ile karıştırarak oluşturdukları önemli bir arı üründür. İçeriğinde 300 den fazla aktif bileşik bulundurur ve bu bileşikler propolise birçok biyolojik aktive kazandırır. Propolisin içeriğinde bulunan bu aktif bileşikler propolisin kaynağı olan bitkilere (kavak, söğüt vb.) ve propolisin toplandığı mevsime bağlı olarak değişir. Bu çalışmada, Marmara bölgesinde 0-200 m, 200-500 m ile 500 m ve üzeri yüksekliklerde belirlenen 58 arılıktan, ilkbahar, yaz ve sonbahar mevsimlerinde, toplam174 propolis numunesi toplandı. Bu propolislerin % 70'lik etil alkol/su ile ekstraksiyonu yapıldı. Propolis numunelerinde galangin, kuersetin, kaemferol, rutin, naringenin, pinosembrin, apigenin, luteolin flavonoidleri ve kafeik asit, ferulik asit, sinamik asit, m-kumarik asit, p-kumarik asit, kafeik asit fenetil ester (CAPE), gallik asit fenolik asitleri LC-MS/MS sistemi ile analiz edildi. Galangin, naringenin, pinosembrin, kuersetin, luteolin, kafeik asit, sinamik asit, m-kumarik asit, p-kumarik asit ve CAPE fenolik bileşiklerin ortalamalarının mevsim ve yüksekliğe bağlı istatistiki olarak anlamlı düzeyde değiştiği fakat rutin, apigenin, kaemferol, ferulik asit ve gallik asit, fenolik bileşiklerin etkilenmediği belirlendi. Marmara bölgesi propolislerinin ana fenolik bileşikleri; pinosembrin, naringenin, m-kumarik asit, p-kumarik asit, kafeik asit ve CAPE'in olduğu belirlendi. Araştırmacılar propolisin genel standardizasyonun mümkün olmadığını, fakat bölgesel standardizasyonun yapılabileceğini bildirmektedir. Bu araştırma ile aynı bölgede yüksekliğin ve mevsimin propolis içeriğindeki fenolik bileşikleri etkilediği bu nedenle bölgesel standardizasyon yerine aynı bölgede mevsime ve yüksekliğe göre standardizasyonun yapılmasının daha doğru olacağı kanısına varıldı. Propolisin içeriğinde bulunan aktif bileşiklerin belirlenerek bu bileşiklerin biyolojik etkileri doğrultusunda propolisin ticari ürüne dönüştürülmesi ve içeriği bilinen propolislerin bilimsel çalışmalarda kullanılımasının daha faydalı olacağı belirlendi.