Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Hande Güzey
Danışman: MEHMET AKANSEL
Özet:Dünya ticaretinin önemli bir kısmı denizyolu taşımacılığı ile yapılmaktadır. Bu sebeple limanlar uluslararası ticarette önemli bir yere sahiptir. Doğru kapasite planlaması tüm işletmelerin verimliliği ve yatırım planları açısından büyük önem taşımaktadır. Kapasite konusunda yapılacak planlama çalışmaları talep tahminine dayanmaktadır. Limanlar için özellikle önemli bir gösterge olan talep tahmini, gelecekteki kapasite ihtiyacının belirlenmesi konusunda fikir vermektedir. Bu çalışmada, Türkiye'deki bir limanın talep tahmini problemi için farklı yöntemler karşılaştırılmıştır. 2012-2017 döneminde farklı operasyon türleri için (genel kargo, konteyner, araç) üç tip veri toplanmıştır. Önceki çalışmalar incelendiğinde talep tahmini için makine öğrenme yöntemlerinin sık kullanılmadığı ve konteyner terminallerinde talep tahminine yönelik çalışmaların, deniz terminallerinde yapılan çalışmalardan çok daha fazla olduğu görülmüştür. En iyi tahmin yöntemini belirlemek ve 2017 yılından sonraki iki yıl için yük elleçleme hacimlerini tahmin etmek amacıyla üç veri setine istatistiksel tahmin yöntemleri ve makine öğrenme yöntemleri uygulanmıştır. İstatistiksel tahmin yöntemleri ve makine öğrenme yöntemlerinin tahmin performansları analiz edilmiştir. Seçilen doğruluk ölçütlerine göre, Toplamsal Holt Winter’s, konteyner ve araç elleçleme hacimleri için en iyi tahmin yöntemi olarak kabul edilirken, genel kargo için ARIMA yöntemi en iyi tahmin değerlerini sağlamıştır. Her veri tipi için, en iyi performans gösteren modelin tahmin sonuçları, limanın yapılacak rıhtım yapım çalışması sebebiyle 2017 yılından sonraki iki yıl için talebi karşılayabilecek kapasiteye sahip olup olmadığını analiz etmek için kullanılmıştır. Hesaplanan kapasite kullanım oranlarına göre yıkılacak olan iskelenin rıhtım doluluğunu fazla etkileyeceği bu sebeple limanın iskele yapımı tamamlanana kadar operasyon hızını artırıcı ve depolama alanlarını artırıcı planlar yapması gerektiği görülmüştür.