Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2007
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Tülay Gülen
Danışman: KERİME ÜSTÜNOVA
Özet:1960’lara kadar dilbilimsel araştırmalar cümle düzeyi ile sınırlı kalmıştır. Fakat dilin işleyişini açıklamada cümlenin yetersizliğini savunan bazı araştırmacılar dilbilimsel araştırmaların cümleyi aşan bir yapı içinde, metin düzeyinde yapılması gerektiğini öne sürmüşlerdir. Bu nedenle 1960’lardan sonraki genel eğilim cümle düzeyini aşan dilin daha büyük birimleri üzerinde çalışma yönünde olmuştur. Metin üzerinde çalışan araştırmacılar o tarihten başlayarak birbirinden değişik yöntemler geliştirmişler, kuramsal yaklaşımlar metne yeni açılardan bakılabileceğini göstermiştir. Metne değişik bakış açılarından biri de “cümleden büyük birlikler” adlı çalışmalardır. Bu çalışmanın amacı, cümleden büyük birlikler adlı çalışmaların yöntemlerini kullanarak bir metnin anlamsal dünyasını çözümlemektir. Bu amaçla Oktay Akbal’ın “Tedirgin” adlı öyküsü seçilmiş ve öyküyü oluşturan cümleler arası anlam bağları ortaya konmuştur. Anlamsal bağların ortaya konmasıyla birlikte hem metnin genel işleyişi görülmüş hem derinlere gömülmüş asıl anlamlar ortaya çıkmış hem de metni oluşturan parçaların nasıl bir dilsel örgü oluşturdukları göz önüne serilmiştir. Ayrıca anlamsal bağlantıyı sağlayan unsurlardan biri olan mekân bağının öykü kahramanının psikolojisini açıklamada önemli rol oynadığı görülmüştür.