İlkokul 3.ve 4. sınıflarda okulda gürültü kirliliği uygulamalarının değerlendirilmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Mehmet Yılmaz

Danışman: MIZRAP BULUNUZ

Özet:

Günümüzde öğretmen ve öğrenciler zamanlarının büyük çoğunluğunu kapalı fiziki mekân içerisinde geçirmektedir. Bu nedenle okul binasının akustiği, iç hava koşulları, aydınlatma-renk faktörleri okuldaki paydaşların fiziksel sağlığının yanı sıra duygu, düşünce ve davranışlarını etkilemektedir. Etkili bir okulun en önemli göstergesi dünyanın hemen her yerinde öğrencilerin akademik başarı düzeyleridir. Öğrencilerin okuldaki başarısını belirleyen iki temel unsurdan biri eğitim-öğretim süreci diğeri ise sağlıklı öğrenme ortamdır. Gürültü genelde yapay olarak ortaya çıkan ve insanı rahatsız eden sesler olarak tanımlanırken; teknik olarak gürültü, anarşik ses dalgalarının üst üste gelmesi olarak tanımlanmaktadır. Fiziksel çevre ve öğrenme ortamı ele alındığında gürültü literatürde çok geniş yer tutmaktadır.2018- 2019 eğitim öğretim yılının ilk döneminde yapılan bu tez çalışmasının üç temel amacı vardır. Birincisi ilkokul 3. ve 4. sınıflarda gürültü düzeyini tespit etmek, ikincisi gürültü kirliliği eğitimi uygulamalarının öğrencilerin ve öğretmenlerin okulda gürültü hakkındaki görüşlerine etkisini incelemek, üçüncüsü gürültü kirliliği eğitimi uygulamalarının öğretmenlerin gürültü hakkındaki görüşlerine etkisini incelemektir. Bu tez çalışması bir eylem araştırması olup Bursa ili Osmangazi ilçesi Başaran İlkokulu'nun 3. ve 4. sınıflarında yapılmıştır. Bu okulda ve sınıflarda ses ölçümleri yapılırken, Brüel&KjaerHand-held Analyzer Type 2250-L‟ ses ölçüm cihazı kullanılmıştır. Ses ölçümleri bina içinde sınıflarda, koridorlarda ve bina dışında bahçede olmak üzere ders ve teneffüs esnasında yapılmıştır. Araştırma kapsamında ilkokul 3. ve 4. Sınıf öğrenci ve öğretmenlerine anketler uygulanmış, öğrenci ve öğretmenlerin okuldaki gürültünün farkında olma derecelerinin ve bundan ne kadar rahatsız olduklarının incelenmesi hedeflenmiştir. Elde edilen verilerin analizi SPSS programı kullanılarak yapılmıştır. Başaran İlkokulunda ölçülen gürültü düzeyi, yönetmelikte belirtilen standart değerlerler karşılaştırılmıştır. Ses ölçümlerinden elde edilen bulgular neticesinde Başaran İlkokulu'nun iç ortam gürültü seviyelerinin yönetmelikte belirtilen değerlerden anlamlı derecede farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Dış ortam gürültü seviyelerine bakıldığında ise yine yönetmelikte belirtilen gürültü düzeyi sınırlarını aştığı tespit edilmiştir. Gürültü kirliliği eğitimi uygulamaları öğretmen ve öğrencilerde farkındalık ve duyarlılık oluşturmuştur. Son ölçümlerinde ölçülen gürültü düzeyi, ilk ses ölçümlerinde ölçülen gürültü seviyesinden daha düşük olmasına rağmen yönetmelikte belirtilen sınır değerlerden yüksek çıkmıştır. Bunda daha önceki yıllarda kazanılan gürültücü davranış alışkanlıklarını sonradan değiştirmenin zorolması ve okulumuzun akustik şartlar bakımından kaliteli bir akustik yalıtıma sahip olmaması etkili olmuştur. Bu bulgular sükûnetli bir öğrenme ortamı oluşturmak için daha küçük yaşlarda, ana sınıfında ve 1. Sınıftan itibaren gürültü düzeylerinin tespit edilerek, kontrol edilmesine yönelik çalışmaların yürütülmesine ihtiyaç olduğunu göstermektedir.