Betonarme yapıların yıkımı ve yıkım tekniklerinin uygulanabilirlik, zaman ve maliyet açılarından irdelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, İnşaat Mühendisliği Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: FERHAT GÜVEN

Danışman: Adem Doğangün

Özet:

Türkiye'de, yaklaşık olarak her 10 yılda bir hasar verici deprem meydana gelmektedir. Bir kısım yapılar deprem etkisi altında yıkılarak can kaybına sebep olurken, diğer bir kısım yapılar ise deprem sonrasında yıkılması gerekecek bir hal almaktadır. Bu konuya geniş kapsamlı ve kalıcı bir çözüm sunmak adına 2012 yılında 6306 sayılı "Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun" çıkarılarak, olası deprem durumlarında can ve mal kayıplarının önüne geçilmesi; eski ve kalitesiz binaların yıkılıp yerine yeni binaların yapılması amaçlanmıştır. İlgili kanunun amacına ulaşabilmesi için uygulanan çeşitli teşvikler sonucunda kontrollü yapı yıkım sayısında hızlı bir artış meydana gelmiştir. Konuyla ilgili olarak, Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 2016 yılında yapmış olduğu bir çalıştayda, ülkemizde 6,5 milyon yapının riskli olduğu ve 20 yıllık bir süreçte bu riskli yapıların yıkılmasının planlandığı öngörülmüştür. Ülkemizde yapı yıkımı konusunda standart ve yönetmeliklerin bulunmaması, ülkemizdeki yapı türlerine ve biçimlerine uygun yıkım teknikleri konusunda araştırma ve çalışmaların gerekli ve yeterli düzeyde olmaması, özellikle bina yıkımı çalışmaları icra edilirken yaşanan iş kazaları ile daha net anlaşılmaktadır. Bu çalışmada öncelikli olarak, yapı yıkımı sırasında dikkat edilmesi gereken hususlara yer verilmiştir. Akabinde, daha sık rastlanabilecek taşıyıcı sisteme ve yüksekliğe sahip betonarme binalar göz önüne alınmak suretiyle, yapı yıkım teknikleri; uygulanabilirlik, zaman ve maliyet açılarından irdelenmiştir. Beş temel bölümden oluşan bu çalışmanın birinci bölümünde yıkım ile ilgili kavramlara yer verilmiştir. İkinci bölüm, yapı yıkım kararı ile yıkım işlerinin başlamasına kadar geçen süreçleri işlemektedir. Üçüncü bölümde yıkım teknikleri incelenerek, bu tekniklerin etkinliklerine yer verilmektedir. Dördüncü bölümde, seçilen örnek yapılara uygulanan yıkım teknikleri; uygulanabilirlik, zaman ve maliyet açısından karşılaştırmalı olarak irdelenmektedir. Beşinci bölümde çalışmadan çıkarılan sonuç ve öneriler sunulmuştur.