Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SALİHA DORAK
Danışman: HAKAN ÇELİK
Özet:Özellikle evsel ve endüstriyel atıkların karıştığı sular ile sulanan tarım arazileri aşırı derecede kirlenmektedir. Sulamada kullanılan suların çeşitli organik ve kimyasal kirleticiler içermesi nedeniyle gerek toprak yapısında gerekse çeşitli zirai faaliyetlerde problemler ortaya çıkmaktadır. Bu çalışmada, pek çok tesisin arıtma sularının deşarj yeri olan ve aynı zamanda Bursa ilinin tarımsal sulama suyu kaynağının büyük bir kısmını oluşturan Nilüfer Çayı'nın sulama suyu kalite parametrelerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Nilüfer Çayı'na deşarj eden 5 arıtma tesisinin çıkış noktasından ve bu tesislerin deşarj ettikleri derelerden Ağustos 2013 –Mayıs 2014 arasında 4 farklı dönemde atıksu örnekleri alınmıştır. Alının su örneklerinde pH, EC, Sıcaklık, Klor, Sülfat, Nitrat - N, Amonyum -N, Fosfor, Bor, Karbonat, Bikarbonat, TKatyon ve Ağır metal parametreleri analiz edilmiş, SAR (sodyum adsorbsiyon oranı), RSC (sodyum karbonat kalıntısı) parametreleri hesaplanarak elde edilen sonuçlar Resmi gazetenin 13/2/2008-26786 sayılı su kirliliği kontrol yönetmeliğinde belirtilen kriterlere göre değerlendirilmiştir. Alınan su örneklerinde pH 7.04 – 9.36, EC 0.36 – 6.75 mS cm-1, sıcaklık 10.7 – 32.9°C, Amonyum-N iz – 86.73 mg l-1, Nitrat – N iz – 19.33 mg l-1, Fosfor 0 – 10.68 mg l-1, Bor 0 – 3.85 mg l-1, sülfat 7.82 – 624.03 mg l-1, klor 7.09 – 857.89 mg l-1 arasında belirlenmiş, RSC'nin iz – 45.19 mg l-1 ve SAR değerlerinin ise 0.21 – 36.71 arasında değiştiği hesaplanmıştır. Nilüfer Çayı ve Nilüfer çayı'na deşarj edilen kimi arıtma tesisleri atıksu kalite parametrelerinin dönemlere göre değişiklik gösterdiği, EC ve SAR dikkate alınarak yapılan sınıflandırmaya göre su numunelerinin C2S1-C4S4 sınıfları arasına girdiği tespit edilmiştir. Deşarj öncesi ve deşarj sonrası Nilüfer Çayı'ndan alınan su parametreleri incelendiğinde arıtma tesislerinden deşarj edilen suların Nilüfer Çayı'nın özellikle pH, EC, Amonyum, Fosfor, Sülfat, Bor ve Klor değerlerine olumsuz yönde etki ettikleri görülmüştür.