Kentsel gelişimin suç oranlarına etkisi: Görükle örneği


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: A. Samet Balcı

Danışman: YASEMİN KAYA

Özet:

İnsanlık tarihî kadar eski bir kavram olan göç, Sanayi Devrimiyle birlikte yeni bir anlam kazanmış, bu yeni dönemde kırdan kente göç, kentleşme olgusunu da farklı bir boyuta taşıyarak kentleşmeyi; sebepleri, sonuçları ve oluşturduğu etkiyle sosyoloji, psikoloji, iktisat, hukuk, tarih, siyaset bilimi gibi birçok bilimin ilgi alanı haline gelmiştir. Kentlerin ekonomik ve sosyal imkânlar açısından çekiciliği kitlelerin kırdan çözülerek şehirlere akmasına sebep olmuş, kentlerin bu yoğun hareketliliğe cevap vermekte yetersiz kalması beraberinde kentsel sorunları getirmiştir. Bu sorunların en önemlilerinden biri kentlerin kalabalıklaşmasıyla birlikte artan suç oranlarıdır. Ekonomik eşitsizlikler, kentlerde toplumsal kontrolün ve aile denetiminin kırsal alanlara göre daha zayıf olması, şehirlerde hedef bulmak, suç yöntemlerini öğrenmek, suç sonrası saklanmak için daha fazla imkân bulunması, suç işlemenin toplumca makbul görüldüğü 'çöküntü bölgelerinin' varlığı gibi sebepler kriminologlarca, kentlerde suç oranlarını arttıran başlıca sebepler olarak belirtilmektedir. Bursa'nın 17 km batısında yer alan Görükle bölgesi, 1970'lerde 2000 nüfuslu küçük bir köy iken, Uludağ Üniveristesi'nin kurulup 1985 yılında Görükle Kampüsüne taşınmasıyla birlikte üniversite öğrencileri arasında tercih edilen bir alan hâline gelmiş, nüfusu gitgide artan bu basit yerleşim yeri yeni yapılan konutlar, bankalar, tekstil, eğlence ve hizmet sektörüne ait işyerleriyle birlikte hızlı bir kentsel gelişime girmiştir. Ancak bu durum fiziksel değişimle sınırlı kalmamış, bölge halkının yaşam tarzına da yenilikler getirmiştir. 'Cemaat' toplumu özelliklerinin etkisini geniş oranda kaybettiği, 'Cemiyet' yaşantısının hâkim olduğu bölgedeki bu hızlı değişim, bölgede kayıtlara geçen suç oranlarına yansımış, kolluk birimlerinden alınan istatistikî verilerce de teyid edildiği üzere Görükle'nin, toplumsal kontrolün de zayıflamasıyla suç oranlarının her yıl yükseldiği bir yerleşim yeri hâline geldiği gözlenmiştir. Bu çalışmanın temel hedefi işte bu artışın derecesi ve hangi mekanizmalarla gerçekleştiği tartışmaktır.