Bursa ili koyunculuk işletmelerinin yapısal özellikleri ve refah ölçütleri açısından değerlendirilmesi

---

Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ŞENİZ ÖZİŞ ALTINÇEKİÇ

Danışman: MEHMET KOYUNCU

Özet:

Bu çalışmada Marmara Bölgesi'nde tarımsal üretim faaliyetleri açısından öne çıkan Bursa ilinde koyunculuk işletmelerinin yapısal durumu, yetiştiricilik özellikleri ve ele alınan bu özelliklerin hayvan refahı kapsamında incelenmesine yönelik gözlem ve anket sonuçlarının ortaya konması amaçlanmıştır. Araştırma materyalini, tarımsal faaliyet içinde ağırlıklı olarak koyun yetiştiriciliği ile uğraşan işletmeler oluşturmuştur. Bu kapsamda Yenişehir, Gürsu, M. Kemalpaşa, Karacabey, Keles, Büyükorhan, İnegöl ve Nilüfer ilçelerinde basit tesadüfi örnekleme yöntemiyle anket yapılacak örnek işletme sayısı 99 olarak hesaplanmıştır. Değerlendirmeye alınan işletmeler küçük ölçekli (50-100 baş), orta ölçekli (101-150 baş) ve büyük ölçekli (151baş ve üstü) olarak üç grup altında toplanmıştır. Elde edilen kategorik değişkenler frekans ve ilgili yüzde değerleri ile ifade edilmiştir. Gruplar arasında yapılan karşılaştırmalarda Fisher'in genelleştirilmiş kesin ki-kare testi kullanılmıştır. Bağımsız risk faktörlerini belirlemek amacıyla isimsel lojistik regresyon analizi uygulanmıştır. Çalışmada; yetiştiricilerin yaşları, meradan yararlanma süreleri, bakım yönetim işlerinden olan kuzuların ayrılması, koç katım yöntemi, koç katım zamanı, göbek kordonu bakımı, yavru zarları ile ilgilenme, damızlıktan çıkarma kriterleri, yapağı ve gübrenin değerlendirilme şekli, çoban kullanımı, merada farklı türlerle otlama, barınak duvar malzemesi, tarım örgütüne üyelik ve işletmede kayıt tutulması gibi koyunculuğun yapısal ve donanımsal özelliklerini ortaya koyan kriterler bakımından işletmeler arasında görülen farklılıklar önemli bulunmuştur. İşletmelerin yapısal ve yönetsel bazı özelliklerinin hayvan refahı noktasında değerlendirildiğinde; yetiştirme, bakım–yönetim uygulamaları, sağlık koruma ve yapısal özellikler bakımından yetersiz ancak iyileştirmeye açık olduğu belirlenmiştir.