Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Mücahit Beşenk
Danışman: ULVİ MURAT KILAVUZ
Özet:Erken dönem Şiasında Allah’ın varlığına şüphesiz iman edilmekle birlikte O’nun mahiyeti hakkında ortak bir kanaat yoktu. Daha çok teşbih ve tecsim anlayışının hakim olduğu ilk dönem Şiasında çeşitli tanrı tasavvurları mevcuttu. Hişâm b. Hakem böyle bir ortamda tecsim fikrini savunmuştur. Ancak onun tecsim anlayışının karşılığı insan biçimci bir tanrı anlayışı değildir. Ona göre tecsim Allah’ın var olması ve mekan sahibi olması anlamındadır. Görüşlerini aklî çıkarımlarla ortaya koyan Hişâm, ayetleri zahirî manada anlayıp görüşlerini nass ile desteklemiştir. Aynı yöntemle Allah’ın bilgisinin ezelî olmadığını savunmuştur. Onun marjinal fikirleri her ne kadar sonraki dönem Şiî müellifler tarafından te’vil edilmeye çalışılsa da söz konusu aykırı görüşlerin muteber Şia kaynaklarında geçmesi ve Hişâmiyye mezhebi adı altında bu görüşlerinin farklı varyantlarına rastlanması Hişâm’ın aykırı görüşlerden tam olarak arındırılamayacağını göstermektedir.