Çevresel sürdürülebilirlik kapsamında topraksız tarımın binalara entegrasyonunun araştırılması


Creative Commons License

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2025

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ŞEYMA NUR AYDIN

Danışman: Nilüfer Taş

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Artan dünya nüfusu, kentleşme, tarım arazilerinin azalması, doğal kaynakların

tükenmesi, iklim değişikliği gibi küresel sorunlar, sürdürülebilir kent yaşamı ve gıda üretimi için yenilikçi çözümler gerektirmektedir. Bu bağlamda; topraksız tarım yöntemini kullanarak, kaynak verimliliği sağlayan ve çevresel etkisi düşük bir şekilde gıda üretmeyi hedefleyen binalar bir alternatif sunmaktadır. Bu çalışma, çevresel

sürdürülebilirlik kapsamında, topraksız tarımın binalara entegrasyonunu, çatı üstü sera örnekleri üzerinden ele almaktadır.

Çalışmanın amacı, çatı üstü seralarının çevresel sürdürülebilirlik üzerindeki etkilerini ve potansiyelini araştırmak, mimari, tarım ve yapı teknolojisi arasındaki ilişkiyi ortaya koymak, tasarımda dikkat edilmesi gereken hususları belirlemektir. Çalışmada, çatı

üstü seralarının tasarımı, bina sistemleri, bina ve tarım sistemleri etkileşimi, kullanılan teknik ve teknolojiler, tasarım/ yapım /kullanım süreçlerinde yaşanan zorluklar ele alınmıştır. Bu kapsamda, nitel bir literatür analizi yaklaşımı yöntemiyle, farklı coğrafi

bölgelerde ve koşullarda inşa edilmiş çatı üstü sera örnekleri incelenmiş, elde edilen bulgular çevresel sürdürülebilirlik çerçevesinde değerlendirilmiştir. Bulgular, çatı üstü seraların çevresel sürdürülebilirliğe önemli katkılar sağladığını, bununla birlikte bazı

zorluklar ve çelişkiler de barındırdığını göstermektedir. Sonuç olarak, çatı üstü seralar, yenilenebilir enerji ve teknolojik geliĢmelerle birlikte, gelecekte şehirlerdeki gıda üretimi için stratejik bir çözüm olabilir. Ancak, çevreye zarar vermeden sürdürülebilir bir uygulama için doğru tasarım ve uygulama yaklaşımları kritik öneme sahiptir.

Çatı üstü seraların potansiyelinin araştırılması, iklim krizine karşı dirençli ve sürdürülebilir kentler yaratma hedefi doğrultusunda önem taşımaktadır. Çalışma, bu seraların çeşitli yapı tiplerine uyarlanabileceğini göstererek, kentsel alanlarda sürdürülebilir tarım ve yapı tasarımı için yeni perspektifler sunmaktadır. Ayrıca, mimarlık, mühendislik ve tarım disiplinlerinin ortak noktasında yer alan bu konuda

literatüre katkıda bulunmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Bina entegre tarım, bina sistemleri, çatı üstü sera, çevresel

sürdürülebilirlik, sürdürülebilir mimari, topraksız tarım