Uludağ'da (Bursa) yayılış gösteren titrek kavak (Populus tremula L. ) üzerindeki epifitik liken çeşitliliğinin belirlenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2011

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Nevin Hocaoğlu

Danışman: ŞABAN GÜVENÇ

Özet:

Bu çalışmada Uludağ'da yayılış gösteren Populus tremula (Titrek kavak) üzerindeki epifitik likenlerin ağacın gövde ve tabanında kuzey, güney, doğu ve batı yönlerine göre tür çeşitliliği ve kompozisyonundaki değişim incelenmiştir. Liken örnekleri Uludağ'da Kirazlıyayla alanında yaklaşık aynı yaşlarda rastgele seçilmiş 10 ağaç üzerinden her biri 10 x 10 cm ölçütlerinde 5 kareden oluşan 10 x 50 cm'lik örnekleme alanı kullanılarak toplanmıştır. Populus tremula üzerinden toplamda 54 farklı epifitik liken türü tespit edilmiştir. Bu türlerden 19 tanesi sadece gövde üzerinden ve 7 tanesi de sadece tabandan toplanmıştır. Geriye kalan 28 tür ise hem gövdede, hem de tabandan tespit edilmiş türlerdir. Anisomeridium polypori, Bryoria fuscescens, Buellia griseovirens, Caloplaca holocarpa, Catinaria atropurpurea, Evernia prunastri, Julella fallaciosa, Lecanora allophana, L. argentata, Lecidea erythrophaea, Micarea melaena, M. nitschkeana, Pertusaria amara, P. leioplaca, Physcia aipolia, Physconia distorta, Pleurosticta acetabulum, Scoliciosporum chlorococcum ve Usnea glabrescens sadece gövde üzerinden toplanmıştır. Bacidia beckhausii, B. incompta, Buellia disciformis, B. erubescens, Caloplaca flavorubescens, Micarea globulosella ve Physconia enteroxantha ise sadece tabandan toplanan türlerdir.Gövde üzerinden 47 tür tespit edilmiştir. Gövdede kuzey, güney, doğu ve batı yönlerinin hepsinde ilk sırayı en yüksek önem değeri ile Lecidella elaeochroma ve Melanohalea exasperatula almaktadır. Gövde üzerinde yaygın olan, yüksek önem değerine sahip diğer türler Caloplaca cerina, Hypogymnia tubulosa, Lecanora hagenii ve Physcia leptalea'dır. Ağacın tabanı üzerinde 35 epifitik liken türü tespit edilmiştir. Tabanda kuzey, güney, doğu ve batı yönlerinin hepsinde ilk sırayı en yüksek önem değeri ile Lecidella elaeochroma ve Bacidia subincompta almaktadır. Taban üzerinde yaygın olan, yüksek önem değerine sahip diğer türler Caloplaca cerina, Hypogymnia tubulosa, Melanohalea exasperatula ve Phlyctis argena'dır. Ağacın hem gövdesinde hem de tabanında tür çeşitliliği ve kompozisyonunun yönlere göre değişimi istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır. Anaptychia ciliaris, Caloplaca holocarpa, Melanohalea exasperatula ve Physcia leptalea yüksek önem değeri ile gövdede istatistiksel açıdan anlamlı bulunmuştur. Rinodina oleae ise tabanda anlamlı olmaktadır.