Böğürtlen pası Kuehneola uredinis (Link) Arth.'e karşı klasik ve organik ilaçlama programlarının etkinliği üzerinde çalışmalar


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: AYŞEGÜL KARSLI

Danışman: HİMMET TEZCAN

Özet:

İnsan sağlığı üzerine olumlu etkileri olduğunu ortaya koyan çalışmalar ve ayrıca taşıdığı tat ve aroması nedeniyle son yıllarda hem sofralık olarak tüketim hem de gıda sanayi alanında Böğürtlen (Rubus fruticocus L.) meyvesine olan talep artmaktadır. Ülkemizde de ürüne artan taleple birlikte böğürtlen üretimine eğilimin arttığı görülmektedir. Ülkemizde böğürtlenin yaklaşık % 84'ü Bursa İlinde üretilmektedir. Böğürtlen üretiminde fungal hastalıklar verimi etkileyen en önemli faktör olmakla birlikte ülkemizde bu hastalıkların mücadelesinde ruhsatlı bir fungisit bulunmamaktadır. Bu çalışmada, Bursa İlinde böğürtlen bahçelerinde yaygın olduğu tespit edilen Kuehneola uredinis (Link) Arth. kaynaklı dal ve yaprak pası hastalığının önlenmesine yönelik organik ve klasik mücadele yöntemi geliştirilmeye çalışılmıştır. Çalışma kapsamında, organik ilaçlama programı olarak, bakırlı fungisitler kullanılarak hastalığa karşı etkililiği tespit edilmeye çalışılmıştır. Klasik ilaçlama programı olarak ise; Amerika Birleşik Devletleri'nin Kaliforniya Eyaletinde böğürtlende dal ve yaprak pası hastalığının kontrolü için önerilen IPM programının Bursa'daki böğürtlen bahçelerine uyarlaması yapılmıştır. Bir üretici bahçesinde el ve sırt pülvarizatörleri ile ilaçlama şeklinde tesadüf blokları deneme desenine göre beş blok ve her blokta 10 bitki, her bitki bir tekerrür olacak şekilde deneme planlanmıştır. Bu kapsamda, öncelikle 23 Mart 2016 tarihinde % 20'lik bakır kalsiyum sülfat kullanımı ile başlayan ilaçlama programı daha sonra belli aralıklarla değişmeli olarak myclobutanil ve pyraclostrobin + boscalid etken maddeli fungisitler kullanılarak hasat öncesine kadar devam ettirilmiştir. Değerlendirmeler 0 – 4 skalası kullanılarak yapılmış olup, kontrol parsellerdeki hastalık şiddeti % 26 olarak saptanmıştır. Hasat tarihinden bir ay önceki değerlendirmede, üreticilerin yaptığı şekilde denenen organik ilaçlama programının etkililiği sadece % 7,69 olarak belirlenirken, klasik ilaçlama programının etkililiği % 75 olarak saptanmıştır. Bu çalışmada üzerinde durulan klasik ilaçlama yönteminin iyileştirilerek hastalığın mücadelesinde kullanılabileceği düşünülmektedir.