Muhibbî divanı sözlüğü [bağlamlı dizin ve işlevsel sözlük]


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Sırdem Kemiksiz

Danışman: GÜLAY DURMAZ

Özet:

Kelime, bir ya da birkaç sesten oluşan dil birimleridir. Kelimeler cümle ya da cümle üstü birlikler içerisinde başka kelimelerle yan yana geldiğinde değişik anlam katmanları oluşturmaktadır. Bunun yanında tarihsel olarak da kelimelerin anlamları zamanla değişmiş ve bu nedenle eski edebî metinlerin anlamlandırılması bir hayli zorlaşmıştır. Bu çalışmada XVI. yüzyılın hem ünlü hükümdarı hem de şair olarak tavsif edilen Muhibbî’nin Dîvân’ı ve bağlamlı dizini ve işlevsel sözlüğü hazırlanmıştır. Şairin şiirlerindeki kelimelerin diğer kelimelerle olan ilişkisi tespit edilmiş ve ortaya çıkan zengin manalar şiirdeki bağlama göre anlamlandırılmıştır. Bu çalışmada Muhibbînin Dîvân’ı ve bağlamlı dizini ve işlevsel sözlüğü ele alınmış, Muhibbî’nin kelimelere yüklediği anlamların en doğru şekilde tespit edilmesi amaçlanmıştır. Böylece şairin kelimelerindeki anlamlar bağlamlı olarak incelenmiş, XVI. yüzyılın söz varlığına ve leksikoloji literatürüne katkı sunulmuştur.