Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2012
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: GAMZE DEĞİRMENCİ
Danışman: İLHAN TURGUT
Özet:Bu araştırma, beş ana hat ve üç baba test edici ile bunların 15 F1 meleziyle oluşturulan melez şeker mısır populasyonunda genetik yapıyı incelemek, üstün genel uyum yeteneğine sahip ebeveynler ile üstün özel uyum yeteneği etkisi gösteren melez kombinasyonları saptamak ve melezlerin melez gücünü belirlemek amacıyla yapılmıştır. Çalışmada, Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi'nde geliştirilen S-44, Dış Kaynak-6, Dış Kaynak-3, B-2(1), A-7, A-5, B-2 ve A-6 saf şeker mısır hatları kullanılmıştır. Araştırmanın melezleme ve F1'lerin test edilmesi aşaması Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Araştırma ve Uygulama Merkezi deneme alanlarında 2010 ve 2011 yıllarında yürütülmüştür. Deneme Tesadüf Blokları deneme desenine göre 3 tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Çalışma amaçlarını gerçekleştirmede, verilerin analizi Line x Tester analiz yöntemi kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Ayrıca kombinasyonlara ait heterosis, heterobeltiosis ve standart çeşide göre ticari heterosis değerleri hesaplanmıştır.Araştırma sonuçlarına göre genotipler ve melezler tüm karakterlerde önemli çıkmıştır. Line x tester analizine göre, genel uyum yeteneği etkileri incelenen tüm özelliklerde önemli bulunmuştur. Özel uyum yeteneği etkileri ise koçan çapı hariç diğer tüm özelliklerde önemli bulunmuştur. Çalışmada incelenen tüm karakterlerin kalıtımında dominant genlerin hakim olduğu sonucuna varılmıştır. Ayrıca bitki boyunda A-7, koçan yüksekliğinde Dış Kaynak-6, koçan uzunluğunda A-6, koçan çapı ve koçanda tane sayısında B-2, taze koçan veriminde Dış Kaynak-3, çiçeklenme gün sayısında A-5 hatları genel uyum yeteneği etkileri bakımından ilk sırada yer alan hatlar olmuşlardır. Analiz sonucuna göre en yüksek özel uyum yeteneği etkisi taze koçan veriminde, B-2(1) x A-5 kombinasyonunda belirlenmiştir. Bu melezin bitki boyu ve koçanda tane sayısı bakımından da yüksek ve önemli etki değeri gösterdiği bulunmuştur. Dış Kaynak-6 x B-2, S-44 x B-2, Dış Kaynak-3 x A-5 kombinasyonları yüksek taze koçan verimi vermişlerdir.Melez kombinasyonlara ait en düşük heterosis ve heterobeltiosis oranları sırasıyla %-21.9 ve %-23.1 ile çiçeklenme gün sayısında bulunurken, % 365.7 ve % 328.3 ile en yüksek koçanda tane sayısında elde edilmiştir. S-44 x A-5 kombinasyonu koçanda tane sayısında % 365.7 heterosis ve taze koçan veriminde de % 148.8 heterosis ile en yüksek değeri alan kombinasyon olmuştur.