Demokrasiye geçiş sonrası Arnavutluk'ta din eğitimi (1991-2016)


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, İLAHİYAT FAKÜLTESİ, FELSEFE VE DİN BİLİMLERİ BÖL., Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ELONA SYTARI

Danışman: Turgay Gündüz

Özet:

Arnavutluk'ta 1991 yılında başlayan rejim değişikliği ve demokrasiye geçiş süreci ile birlikte din eğitimi alanında yaşanan gelişmeler ve tartışmalar bu çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. Demokrasiye geçişin ardından Arnavutluk'ta din- devlet ilişkisi ve bu ilişkinin tarihsel olarak seyri, özellikle demokratik yönetimle birlikte örgün ve yaygın din eğitimi alanındaki değişim ve gelişmeler bu çalışmada incelenmiştir. Müslüman, Katolik ve Ortodoks cemaatlerin katkı ve himayelerinde açılan okulların mahiyeti, ders müfredatları, öğrenci sayıları, vb. gibi konular da karşılaştırmalı olarak bu çalışmada ele alınmıştır. Araştırmanın verileri kaynak taraması, literatür ve doküman incelemesi yanında ilgili resmi veya gayrı resmi makamlarla yapılan görüşmeler ve yazışmalar yoluyla elde edilmiştir. Araştırma neticesinde, demokrasiye geçişle birlikte bazı dinî dernek, vakıf ve kuruluşların yeniden açılmasına yasal olarak izin verildiği, özel eğitim kurumlarında yaygın ve örgün din eğitimi faaliyetlerinin daha canlanma eğiliminde olduğu tespit edilmiştir. Devlet okullarında din eğitimine yer verilip verilmemesi mevzuu ise ancak 2016 yılı itibariyle ciddi olarak tartışılmaya başlanmış, fakat bu hususta uygulamaya yansıyan önemli bir gelişmenin kaydedilmediği görülmüştür. Ayrıca, Arnavutluk'taki dinî kuruluş ve cemaatlerin, din eğitimi alanında faaliyetlerini gerçekleştirme hususunda yeterli düzeyde yasal bir yetki ve güvenceye sahip olduğu, ancak dinî toplulukların iç ve dış imkânları ile açılmış olan eğitim kurumlarında ortak bir eğitim felsefelerinin bulunmadığı tespit edilmiştir.