Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2018
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: NESRİN AKAN
Danışman: MUHSİN YILMAZ
Özet:Sanat, insanın farklı malzeme ve yöntemler kullanarak, ifade etmek istediği duygu ve düşünceyi farklı sanat biçimleri üzerinden somutlaştırdığı bir alandır. Kullanılan malzemeye göre müzik, resim, heykel, mimari gibi farklı adlar alsa da, sonuçta hepsinin ortaya koyduğu yeni, görsel ya da işitsel bir nesne vardır ve o nesne, sanat yapıtı/eseri dediğimiz estetik bir nesne/obje yani bir sanat nesnesidir. Bu nesne, onu yaratan, sergileyen sanatçı ile onu seyreden, dinleyen, izleyen kısaca algılayan alımlayıcıyı iletişime sokan bir araçtır. Diğer bir deyişle, özne ile nesne arasındaki ilişkinin sağlayıcısıdır. Konu edindiğimiz sorun da tam burada başlamaktadır. Sanat yapıtının üretiliş, ortaya konuş biçim ve üsluplarının ciddi anlamda değişmesi, dönüşmesi onu sorunsallaştırmıştır. Sorunu ortaya koyan ise "Sanat nedir?", "Bu sanat yapıtı mıdır?" ya da "Bu nesneyi sanat yapıtı yapan nedir?" sorularının gündeme gelmesine neden olan örneklerin her geçen gün artıp yaygınlaşmasıdır. Modernizmle başlayan bu sorun, Marcel Duchamp'ın sanat eseri olarak adlandırdığı sıradan nesneler aracılığıyla sanatta yarattığı kırılma ile birlikte iyice netleşerek Postmodern döneme taşınmıştır. Benzer bir kırılma, müzikte John Cage ile yaşanmıştır. Cage, 4'33" adlı eseriyle bildiğimiz anlamdaki müzik eseri/yapıtı anlayışını derinden sarsmıştır. Biz bu tez araştırmasında, uzun süredir estetik bir sorun olarak karşımızda duran sanat yapıtının neliği'ni, hem sanatın genelinde hem de özellikle seçtiğimiz örnek aracılığıyla müzik sanatı üzerinden sorgulayacağız. Bu doğrultuda merkeze aldığımız 'sanat/müzik yapıtı'nı estetik bir bakış açısıyla, postmodern dönemin yoğun vi belirsizliği ile örtüşen Cage'in şans, ras(t)lamsallık-belirlenmemişlik anlayışıyla birlikte ortaya koymaya çalışacağız. Çalışmamız uzun süreli, yoğun kaynak tarama, inceleme, çözümleme ve alıntılama aşamalarından sonra yorum ve değerlendirmelerle oluşturulmuştur. Ulaşılan araştırma sonuçları birinci bölümde; ele alınan konunun yani sanat yapıtı/estetik obje/nesnenin1 estetik bağlantıları, ikinci bölümde; Postmodern dönem ve dönem sanatındaki/müziğindeki durumu, üçüncü bölümde ise John Cage'in müziği bestelemedeki felsefi yaklaşımı ve yöntemleri2 üzerinde durulmuştur. Dördüncü ve sonuç bölümünde ise elde edilen bilgiler ışığında, değişen sanat yapıtı anlayışı ile ilgili değerlendirme ve yorumlara yer verilmiştir.