Vakfiyelere göre XIX. yüzyıl Bursa vakıfları

---

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, İlahiyat, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Muhammed Said Bayrak

Danışman: Salih Pay

Özet:

Bu çalışmada Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivi’nde yer alan vakfiyelerden hareketle XIX. yüzyılda Bursa’da kurulduğu tespit edilen 236 vakıf incelenmiş; söz konusu vakıflar kurucularına, hizmet alanlarına ve vakfedilenlere göre tasnif edilerek değerlendirilmiştir. Buna göre belirtilen dönemde gerek seyfiye, gerekse ilmiye sınıfı tarafından kurulan büyük çaplı vakıflara rastlanmamıştır. Reâyâ sınıfı ile statüsü belirlenemeyen kişilerin kurduğu 170 vakıf ise mütevazı büyüklüktedir. Bursa’ya yapılan yoğun göçler, vakıflar üzerinde de etkili olmuştur. Nitekim 93 Harbi’nden sonra Bursa’ya yerleşen Balkan ve Kafkas muhacirleri çok sayıda vakıf kurmuşlardır. Bu dönemdeki vakıfların büyük bir kısmı camiler ile bu mekânlarda yapılan hizmetleri desteklemek amacıyla tesis edilmiştir. Bununla birlikte aralarında eğitim ve sosyal hizmetler ile Haremeyn hizmetlerine yönelik vakıflar da bulunmaktadır.