Yozgat ilindeki bazı sulama birliklerinin karşılaştırmalı performans değerlendirmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Gülşah Şengönül Aslan

Danışman: BURAK NAZMİ CANDOĞAN

Özet:

Bu tez çalışmasında; altı adet sulama birliğinin performansını değerlendirmek ve daha başarılı bir su yönetimi sağlamak amacıyla Uluslararası Sulama ve Drenaj Teknoloji ve Araştırma Programı (IPTRID) tarafından sulama ve drenaj sistemlerinde performansın karşılaştırmalı değerlendirilmesi için önerilen yaklaşım kullanılmıştır. Bu bağlamda, Kızılırmak Havzası içerisinde yer alan Yozgat ilindeki altı sulama birliği değerlendirme kapsamına alınmıştır. Bu değerlendirmede su dağıtım performansı, mali performans, üretim performansı olmak üzere 3 başlık altında 12 adet göstergeden yararlanılmış ayrıca bir anket çalışması yapılmıştır. Çalışmada söz konusu performans göstergeleri için elde edilen sonuçlara göre; birim alana dağıtılan yıllık sulama suyu miktarı 2 728-11 156,75 m³/ha, birim sulanan alana dağıtılan yıllık sulama suyu miktarı 7 531,25-28 243,50 m³/ha, yıllık su temini oranı %1,49-4,80, yatırımın geri dönüşüm oranı %23,5-268,2, birim alana düşen toplam işletme-bakım-yönetim masrafı 46,08-424,11 TL/ha, su dağıtımında istihdam edilen her bir kişiye düşen toplam masraf 14 719,19-28 821,64 TL/kişi, şebekeye alınan birim sulama suyuna karşılık elde edilen ortalama gelir 0,001075-0,12675 TL/m³, su ücreti toplama performansı %16-84, yıllık toplam tarımsal üretim değeri 3 665 645-53 939 803 TL, birim sulama alanına karşılık elde edilen gelir 1 386,12-16 364,72 TL, sulanan birim alana karşılık elde edilen gelir 6 031,62-39 939,56 TL/ha ve şebekeye saptırılan birim sulama suyuna karşılık elde edilen gelir 0,318225-4,92485 TL/m³ olarak belirlenmiştir. Sonuç olarak; yapılan anket çalışmasına verilen cevaplarda dikkate alınarak, sulama konusunda eğitim çalışmalarına yer verilmeli, etkin bir su dağıtım planlaması yapılmalı ve çiftçiler ile sulama birlikleri yönetimleri arasında karşılıklı bir iletişim sağlanmalıdır.