Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: TAHİR AYAS
Danışman: HÜSEYİN KAHRAMAN
Özet:Hicrî 2. ve 3. asırlar genel olarak tüm İslâmî ilimler özel olarak hadis ilmi için mühim bir zaman dilimini teşkil etmektedir. İslâmî ilimlerin teşekkülünün gerçekleştiği bu dönem, hadis ilminde de alt dallarıyla birlikte pek çok gelişmenin görüldüğü bir zamandır. Bu sebeple olsa gerek söz konusu dönem birçok araştırmaya konu olmuş, halen de ilgi çekmeye devam etmektedir. Bu araştırmada, ilgili dönemde yaşamış, meşhur dilbilimci Ebû Ubeyd el-Kâsım b. Sellâm (ö. 224/838) ve hadisçiliği ele alınmaya çalışılmıştır. Çalışmada öncelikle Ebû Ubeyd'in yaşadığı ortam hakkında genel bilgiler verilmiş, hayatı ve ilmî kişiliği üzerinde durulmuştur. Ardından aynı zamanda ehl-i hadîs fukahâsının temsilcilerinden sayılabilecek Ebû Ubeyd'in düşünce sisteminde hadise/sünnete verdiği önem, içinde bulunduğu zaman ile ilişkilendirilerek takdim edilmeye çalışılmıştır. Meslekten bir hadisçi olmaması sebebiyle Ebû Ubeyd ve rivâyetlerle kurguladığı eserleri, hadis tekniği açısından incelenmiş, hadis nakil metodu üzerinde durulmuş, bir dil âliminin hadis ehliyeti ve usûl-i hadîse katkısı tetkik edilmiştir. İstisnai bir karakter arz etmeyip genellikle bulunduğu ilmî ortamın anlayışına paralel görüşlere sahip olan Ebû Ubeyd'in hadis tenkidi faaliyetleri ele alınmış, bir dilci olması hasebiyle daha çok lafızlar ile meşgul olduğu müşahede edilmiştir. Garîbu'l-hadîs'i/dilciliği ile tanınmakla birlikte sadece tek bir alan ile yetinmeyip pek çok ilim dalına dair söz söylemiş Ebû Ubeyd'in, genel olarak Arapça'nın özelde ise hadislerin lafızlarının tahrif edilmeden aktarılması yolunda uğraş verdiği söylenebilir.