Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2008
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Berrak Erol Nalbur
Danışman: UFUK ALKAN
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:Bu çalışmada, son zamanlarda üretimleri ve kullanımları yaygın olan sentetik organik bileşiklerin (SOB) aklime olmayan aktif çamur kültürünün biyojenik substrat tüketim kinetiği üzerindeki etkileri incelenmiştir. SOB olarak EPA'nın öncelikli kirleticiler listesinde yer alan ve birçok endüstrinin atıksuyunda bulunabilen SOB'lerden 2-klorofenol (2-CP) ve 2,4-diklorofenol (2,4-DCP), 1,2,4- triklorobenzen (1,2,4-TCB) ve asenaften seçilmiştir. Toksisite ve inhibisyon etkisi belirlenmek üzere respirometrik yöntemler kullanılmıştır. Çalışmada toksisiteyi azaltmak amacı ile aktif çamur sistemlerinin işletim parametrelerinde uygulanabilecek değişimler ve SOB'lerin fiziksel ve kimyasal özelliklerine göre toksisite etkileri belirlenmiştir. Bu amaçla, çalışmanın ilk aşamasında çamur yaşları 5 ve 8 gün olan ve anlık olarak doldurulan iki adet laboratuar ölçekli ardışık kesikli reaktör (AKR) kurulmuştur. İkinci aşamada ise 8 günlük çamur yaşına ve 30, 60 ve 90 dakikalık doldurma süresine sahip üç adet AKR'nin toksisiteye olan tepkisi belirlenmiştir. Çamur yaşı 5 ve 8 gün olan ve anlık olarak doldurulan reaktörlerde EC50 değerleri sırası ile fenol için, 362 ve 454, 2-CP için 141 mg/L ve 163 mg/L, 2,4-DCP için 40 mg/L ve 91 mg/L, 1,2,4-TCB için 19 mg/L ve 28 mg/L, Asenaften için 2.58 mg/L ve 3.09 mg/L olarak bulunmuştur. Çamur yaşı 8 gün olan ve doldurma süreleri 30, 60 ve 90 dakika olan reaktörlerde ise EC50 değerleri sırası ile fenol için 498 mg/L 641 mg/L,468 mg/L, 2-CP için 178 mg/L,199 mg/L, 174 mg/L, 2,4-DCP için 101 mg/L, 125 mg/L, 97 mg/L ve 1,2,4-TCB için 28.5 mg/L, 28.71 mg/L, 28.43 mg/L olarak bulunmuştur. Çalışmanın sonuçları, test bileşiklerinin 5 günlük çamur yaşına sahip AKR'de 8 günlük çamur yaşına sahip AKR'ye göre daha fazla toksisiteye neden olduğunu göstermiştir. Doldurma sürelerine göre AKR'ler karşılaştırılırsa 60 dakikaya kadar olan doldurma sürelerinde AKR'lerin toksisiteye dayanıklılığın arttığını, 90 dakikalık doldurma süresinde ise toksisiteye dayanıklılığın 30 ve 60 dakikalık doldurma süresine sahip AKR'ye göre azaldığı görülmektedir. Bunun nedeni doldurma süresinin seçicili sitemdeki temas süresine karşılık gelmesi ve çok kısa ve çok uzun temas sürelerinde seçici etkisinin görülmemesidir. Bu nedenle AKR sistemlerinde doldurma süresinin toplam reaksiyon süresine olan optimum oranı 0.041 olarak belirlenmiştir. Bileşiklerin toksisitesi karşılaştırıldığında çözünürlüğü yüksek olan bileşiklerin daha az toksik etkiye, düşük olan bileşiklerin daha yüksek toksik etkiye sahip olduğu görülür. Klor sayısı arttıkça bileşiklerin toksik etkisi artmaktadır. Yine aromatik halka sayısı ne kadar fazlaysa toksik etki o kadar fazla olmaktadır.