Ebussuûd Efendi'nin fetvâları ile Cerîde-i İlmiyye fetvâlarının mukayesesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ŞEYMA ERCÜMEN

Danışman: MEHMET SALİH KUMAŞ

Özet:

Bu çalışmada, Ebussuûd Efendi'nin fetvalarıyla Mayıs 1914 ile Eylül 1922 tarihleri arasında yayınlanan Cerîde-i İlmiyye fetvalarının mukayesesi yapılmaktadır. Çalışma ile; Osmanlı Devleti'nin en güçlü olduğu 16. yüzyılda verilen fetvalar ile devletin yıkılmaya yüz tuttuğu 20. yüzyılın başlarında şeyhülislamlar tarafından verilen fetvaların karşılaştırılmasıyla Osmanlı'daki sosyal, dinî, politik, hukukî değişim ortaya konulmaya çalışılacaktır. Tez bir giriş ve iki bölümden oluşmaktadır. Girişte, tezin amacı ve önemi üzerinde durulacaktır. Birinci Bölüm'de Cerîde-i İlmiyye dergisinin özellikleri, çıkış amacı ve fetvalarda yer alan imzalar ele alınacaktır. Bu bölümde ayrıca Ebussuûd Efendi'nin ve Cerîde-i İlmiyye şeyhülislamlarının biyografileri ele alınacaktır. Tezin ikinci bölümünde ise fetvalar arasında mukayese yapılarak, fetvalardaki değişimin yoğunluk gösterdiği konular, ayrı başlıklar altında ele alınmıştır. Bu meyanda aile hukuku alanında, gayrimüslimler, köleler hakkında ve dini-siyasi telakkideki değişimi yansıtan bazı fetvalar aktarıldıktan sonra, fetvalardaki değişimin sebepleri çok boyutlu olarak ele alınacaktır.