Necîb Mahfûz'un Melhametu'l-Harâfîş romanının şekil ve muhteva açısından tahlili


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ramazan Aslan

Danışman: HASAN TAŞDELEN

Özet:

Eşitlik ve adalete dayanan bir yönetim, tüm toplumların kendisini yönetenlerden uygulanmasını beklediği bir haktır. Bir toplumun siyasal, sosyal, ekonomik ve kültürel açıdan yükselerek dünya ülkeleri arasındaki konumunu elde etmesi ancak adalet ve eşitlik temelinde sağlanabilir. Tarihin ilk dönemlerinden günümüze kadar tam olarak gerçekleşme imkânı bulamayan tüm bu arzu ve umutlar zamanla masal, destan, hikâye ve roman gibi edebî türlerde önemli bir tema olarak yerini almaya başlamıştır. Bu bağlamda Arap edebiyatının önde gelen romancısı Necîb Mahfûz'un sosyal ve felsefi romanlarından biri olan "Melhametu'l-Harâfîş" adlı romanı tez konusu olarak çalışılmaya değer görülmüştür. Bu çalışmayla yazarın hem romancılık anlayışı teknik açıdan incelenmiş hem de yukarıda sunulan bilgiler çerçevesinde Mısır toplumunun sosyal portresi irdelenmiştir. Çalışmada Mahfûz'un hayatı, romancılığı ve eserleri üzerinde durulduktan sonra tezin asıl konusunu oluşturan "Melhametu'l-Harâfîş" romanının künyesi, konusu ve edebî yönüne vurgu yapılmıştır. Romanın şekil ve muhtevasını oluşturan olay örgüsü, şahsiyetler, temalar, zaman, mekân, dil, üslûp ve anlatımda kullanılan teknikler ayrıntılı bir şekilde ele alınarak incelenmiştir. Daha sonra aynı konu etrafında kurgulanan Evlâdu Hâratinâ romanı ile arasındaki benzerlikler tahliller yapılarak mukayese edilmiştir.