Kemalpaşazâde'nin Nesâyih adlı eserinin transkribi ve felsefî tahlili


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2009

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Yunus Türkyılmaz

Danışman: YAŞAR AYDINLI

Özet:

Genel anlamda ahlak, insanın iyi veya kötü olarak vasıflandırılmasına yol açan manevi nitelikleri, huyları ve bunların etkisiyle ortaya koyduğu iradeli davranışlar olarak tanımlanmıştır. Düşünce tarihinde ahlaka dair birçok eserler kaleme alınmıştır. Batıda Grek felsefesiyle doğuda Pers ve Hint düşüncesiyle başlayan ahlak teorileri Akdeniz coğrafyasında İslam düşüncesiyle birlikte iyice gelişmiştir. İslâm felsefesi, geliştirmiş olduğu ahlaki doktrinlerle, saymış olduğumuz medeniyetlerin ahlakla ilgili düşüncelerinden de faydalanarak zengin, insan ruhunu derinleştiren, insana düzenli ve huzurlu bir hayat öğretisi sunmuştur. Ve birçok eser kaleme almıştır. İncelemeye aldığımız Nesayih adlı eserde bu zincirin sonlarında yer alan, büyük anlamların ve nasihatlerin özet olarak sunulduğu bir eserdir. İslâm felsefesinde bir davranışın ahlakî olarak kabul edilmesi için o davranışın zorlanılarak gerçekleşmemesi gerekir. Yani insan gerçekleştirmek istediği davranışı kendi hayatına iyice yerleştirmeli ve o davranış o kişinin alışkanlığı olmalıdır. Felsefe teorik ahlakı her zaman pratik hayatla ilişkilendirir. Kemâl Paşazâde'de böyle yapmıştır. Nesayih'de halkın anlayabileceği tarzda insanların dünya ve ahiret mutluluğu için gerekli gördüklerini konu edinmiştir.