Aristoteles, İbn Sina ve Thomas Aquinas'ın "Peri Hermeneias"ları ("Yorum üzerine"leri): Karşılaştırmalı bir değerlendirme


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: CANER ÇİÇEKDAĞI

Danışman: ABDULKADİR ÇÜÇEN

Özet:

Aristoteles gibi büyük bir zekâ yüzyıllar boyu dünyayı etkilemiş ve eserleri tartışılmıştır. Ortaya çıkarmış olduğu yorumcular geleneği Peripatetikler olarak adlandırılmıştır. Mantığı ve felsefesinin iç içe geçmiş olduğu bu çalışmayla da bir kez daha açığa çıkmaktadır. Binlerce yıl önce söylenmiş olan sözlerin nasıl olup da hala taze kaldığı ve bugün de geçerli olduğu insanı şaşırtmaktadır. Yorum Üzerine Aristoteles'in Organon eserleri arasında kıyas kuramına geçişi sağlayan önemli bir temel çalışmadır. Doğurmuş olduğu tartışmalarla beraber eserin değerlendirilmesi iki yorumcu özelinde ele alınarak yapılacaktır. İslam dünyasından İbn Sina ve Batı dünyasından Thomas Aquinas Peripatetik geleneğin iki önemli ismi olarak seçilmiştir. Bu tezde amaçlanan Aristotelesçi mantık geleneğinin etkileşimli bir çizgiyi izlediğini ortaya koymak ve günümüz bakış açısıyla da tıpkı diğer iki yorumcunun yaptığı gibi bu eserin bir yorumunu yapmaktır. Bunun için öncelikle bir ön hazırlık olması nedeniyle ilk bölümde Aristoteles öncesinden Thomas Aquinas'a dek uzanan bir mantık tarihi yazılmıştır. Diğer dört bölüm ise asıl eserin bölümlerinin konu bütünlüğüne göre ayrılarak üç bakış açısından yorumlanmasından ve değerlendirilmesinden oluşmaktadır.