Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Halil Yavaş
Danışman: NAGİHAN OĞUZ DURAN
Özet:Bu çalışmanın amacı, ortaokul öğrencilerinde zorbalık davranışlarını inceleyerek, zorba ve kurban rolündeki öğrencilerin yaşam doyumu düzeyini artırmada psikolojik sağlamlık ve benlik saygısının aracı etkisini incelemektir. Bu amaçla 6 devlet ortaokulunda öğrenim gören 1271 (%51,1 kız, %48,9 erkek) öğrenci çalışmaya katılmıştır. Araştırma sürecinde veri toplamak için Ergen Akran İlişkileri Ölçeği (EAİÖ), Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği (RBSÖ), Çocuk ve Genç Psikolojik Sağlamlık Ölçeği (ÇGPSÖ-12) ve Çok Boyutlu Öğrenci Yaşam Doyumu Ölçeği (ÇBÖYDÖ) – Kısa Formu kullanılmıştır. Araştırma kapsamında Ergen Akran İlişkileri Ölçeği Türkçeye çevirilerek bu ölçeğin Türk kültürü için geçerlik ve güvenirlik kanıtları incelenmiştir. EAİÖ’nün yapı geçerliğini incelemek amacıyla doğrulayıcı faktör analizi (DFA) yapılmıştır. Güvenirlik için Cronbach Alfa iç tutarlılık katsayıları ve test tekrar test puanları arasındaki korelasyonlar hesaplanmıştır. Elde edilen bulgular bu ölçeğin Türk öğrenciler için geçerli ve güvenilir bir araç olduğunu göstermiştir. Ayrıca araştırmada kullanılan diğer ölçme araçları için Cronbach Alfa değerleri hesaplanmış ve ölçeklerin güvenilir oldukları tespit edilmiştir. Akran zorbalığı davranışları ile yaşam doyumu, benlik saygısı ve psikolojik sağlamlık arasındaki ilişkileri incelemek amacıyla veriler normal dağılım göstermediği için Spearman Brown sıra farkları korelasyon katsayısı değerleri hesaplanmıştır. Akran zorbalığı davranışları ile yaşam doyumu ve psikolojik sağlamlık arasında orta düzeyde, benlik saygısı arasında düşük düzeyde anlamlı ilişki bulunmuştur. Aracı değişken analizi sonuçlarına göre ise akran zorbalığı davranışları ile yaşam doyumu arasındaki ilişkiye benlik saygısı ve psikolojik sağlamlığın aracılık ettiği ve bu iki değişkenin yaşam doyumunu artırdığı sonuçlarına ulaşılmıştır.