Saccharomyces cerevisiae'da transkripsiyon faktörü Gcr1p fazla sentezinin metabolik etkileri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Moleküler Biyoloji ve Genetik, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MEVLÜT ULAŞ

Danışman: Sezai Türkel

Özet:

Gliserol, trehaloz ve etanol Saccharomyces cerevisiae tarafından glikolitik yolağa bağlı olarak üretilen önemli endüstriyel metabolitlerdir. Glikolitik enzim kodlayan genlerin transkripsiyonunu aktive eden en önemli faktör de GCR1 geni tarafından kodlanan transkripsiyon faktörüdür. GCR1 geni delesyonlu maya suşlarında glikoltik enzimlerin seviyesi normal seviyenin %1-3'ü kadardır. GCR1 mutant suşları glukoz içeren ortamda çok yavaş üreme gösterir. GCR1 geni çok düşük seviyede transkribe edilmektedir. Gcr1p glukoz taşınımı için gerekli olan HXT genleri transkripsiyonun aktivasyonun da yer alır. Bu araştırmada GCR1 geni hücrede çok kopyalı olarak bulunan maya ekspresyon vektöründen CUP1 promoturuna bağlı olarak ekspres edilmiştir. Araştırmada hem yaban tip ve hem de metabolik mutant S. cerevisae suşları kullanılmıştır. GCR1 geni fazla expresyonunun üreme hızı, glukoz tüketim hızı, ve depo karbonhidrat metabolizmasına etkileri incelenmiştir. Elde edilen araştırma sonuçları GCR1 fazla sentezinin yaban tip maya suşunda üreme hızını arttırdığını göstermektedir. Gcr1p fazla sentezi maya suşlarının genetik yapısına bağlı olarak glukoz tüketim hızını, trehaloz, glikojen ve gliserol biyosentezinde de değişikliklere neden olmaktadır. Bununla birlikte, elde edilen sonuçlarımız Gcr1p fazla sentezinin etanol biyosentezine etkisi olmadığını göstermektedir.