XVI-XVIII. YÜZYILLARDA BELH

---

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi, İslam Tarihi Ve Sanatları Böl., Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2024

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ASADULLAH KHALID

Danışman: İlhami Oruçoğlu

Özet:

Horasan’ın ilmî, kültürel, siyasî ve ekonomik açıdan önemli merkezlerinden biri olan Belh şehri Afganistan’ın kuzeyindeki Ceyhun nehrinin güneyinde bulunmaktadır. Milattan önce Kiyûmers tarafından inşa edilen Belh şehri, bu günkü Afganistan coğrafyası içinde yer alıp Afganistan’la birlikte anılsa da tarihi bakımdan Afganistan isminden daha eski ve kültürel açıdan da daha meşhurdur. Adını eski Farsça’daki “Bahtriş” den almıştır. İslam’dan önceki çok eski medeniyetlerin doğduğu ve geliştiği bir yerdir. Hz. Osman zamanında fethedilen Belh şehri, İslam medeniyetinin gelişmesinde de önemli yere sahiptir. İslam coğrafyacılarınca Dâru’l-fukaha, Kubbetü’l-İslam ve Ümmü’l-bilâd gibi çeşitli isimlerle anılan Belh’te birçok ünlü şahsiyet yetişmiştir. Belh İslam tarihinde siyasi açıdan da önemli bir konuma sahiptir.

Belh bölgesi eski ve merkezi rolünü günümüzde Mezar-i Şerif şehrine bırakmıştır. Belh, Afganistan’ın büyük ve önemli bir ili olup nüfusu ise Tacikler, Hazaralar, Özbekler ve Türkmenlerden oluşmaktadır.