Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Ali Kaan Yetik
Danışman: BURAK NAZMİ CANDOĞAN
Özet:Bu çalışma yarı nemli iklim koşullarında, damla sulama yöntemiyle sulanan şeker pancarı bitkisinde, su-verim ilişkilerinin belirlenmesi ve sulama zamanın planlanmasında bitki su stres indeksi kullanım olanaklarının araştırılması amacıyla 2019 yılı yetiştiricilik döneminde yürütülmüştür. Araştırmada 4 farklı sulama konusu oluşturulmuştur. Bu konulardan; S1: Gelişme dönemi boyunca her 7 günde bir 0–90 cm toprak derinliğinde tüketilen suyun tamamının, S2: S1 konusu için belirlenen su miktarının 2/3’ünün ve S3: S1 konusu için belirlenen su miktarının 1/3’ünün deneme parsellerine uygulandığı, S4 ise sulama suyu uygulanmayan (susuz) konu şeklinde oluşturulmuştur. Deneme, tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekrarlı olarak planlanmıştır. Çalışmada, konulara göre uygulanan sulama suyu miktarları 135,0 mm ile 750,3 mm arasında, bitki su tüketimi değerleri ise 362,3 mm ile 896,9 mm arasında değişmiştir. Araştırma sonucunda incelenen verim, verim bileşenleri ve kalite özelliklerinin tamamında farklı sulama düzeylerinin etkisi p<0.01 düzeyinde önemli bulunmuştur. Elde edilen ortalama yumru verimleri 8,6 ton da-1 ve 2,9 ton da-1 arasında değişirken, en yüksek yumru verimi değerleri tam sulama konusunda (S1), en düşük yumru verimi değerleri ise susuz konuda (S4) bulunmuştur. Mevsimlik verim tepki etmeni (ky) 1,09 olarak belirlenmiştir. Bitki su stres indeksinin konulara göre sezonluk ortalama değerleri S1 S2, S3 ve S4 konuları için sırasıyla 0,12, 0,28, 0,51 ve 0,85 olarak saptanmıştır. Araştırma sonucunda şeker pancarı yetiştiriciliğinde sulama zamanı planlamasında bitki su stresi indeksinin kullanabileceği sonucuna varılmıştır. Ayrıca belirlenen su ve sulama suyu kullanım etkinlikleri göz önünde bulundurulduğunda; suyun kısıtlı ve/veya su ücretlerinin yüksek olduğu yerlerde, dekarda ortalama 1 ton yumru verimi kaybına karşılık %27,3’lik bir su tasarrufu sağlaması sebebiyle S2 konusu sulama programı olarak önerilmiştir. Bu koşulda, 0,28 değeri ise sulamaya başlanacak eşik CWSI değeri olarak kullanılabilir.