Bütünleşik Bina Tasarımı Yaklaşımı Çerçevesinde BIM Tabanlı Araçların Sürdürülebilir Bina Tasarımına Etkisi: Bir Toplu Konut Projesinde Gün Işığı Analizi


Creative Commons License

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, MİMARLIK FAKÜLTESİ, MİMARLIK, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Rümeysa Öğütcü

Danışman: Murat Taş

Özet:

Enerji etkin tasarım sürdürülebilir yapılar inşa edilmesinde önemli bir adımdır. Günümüzde enerji tüketimini ve sera gazı emisyonlarını azaltmak için enerji performansı konularına duyulan ilgi artmaktadır. Bu yönde yapılan teknolojik gelişmeler sayesinde enerji etkinliğinin planlanması mümkün olmaktadır. Son yıllarda sürdürülebilir yapıma yönelik çalışmaların artması tasarım ve yapım aşamalarında BIM teknolojilerinin kullanımını teşvik etmektedir. BIM, bir yapının yapı yaşam döngüsünde yer alan planlama, tasarım, uygulama, işletme, yeniden işlevlendirilmesi ve yıkılması süreçlerini içeren bütünleşik bir sistemdir. Bina performansı, enerji etkinlik gibi projenin başlarında verilen kararların ve üretilen bilginin diğer proje aşamalarına aktarılmasını kolaylaştırmaktadır. Bir binada enerji etkinliğini sağlamak için dikkat edilmesi gereken temelde 4 sistem bulunmaktadır. Bunlar; ısıtma-soğutma, havalandırma ve aydınlatma sistemleridir. BIM tabanlı yazılımların sağladığı simülasyonlar bu sistemler üzerinden enerji etkinliği performans analizleri yaparak hem çevresel hem de yapısal verimliliği sağlamaktadır.

Çalışmanın giriş bölümünde araştırılan konular, tezin amaç, yöntem ve kapsamı anlatılmıştır. İkinci bölümde enerji etkin yapılar, enerji performansının ölçülmesi ve değerlendirilmesi, yapı ve gün ışığı, LEED sertifika sistemi, yapı bilgi modellemesi ve özellikleri, kullanımı ve yazılımlarının sürdürülebilir bina tasarımı yapmak için geliştirdiği yöntemler gibi konulara yer verilmiştir. Üçüncü bölümde, İstanbul ilinde yapımı tamamlanmış olan B+Z+5 katlı bir konut projesi üzerinden yapı bilgi modeli hazırlanarak seçilen BIM yazılımı aracılığı ile simülasyon oluşturarak gün ışığı analizi üzerine çalışılmıştır. Yapının enerji etkin iyileştirilmesine yönelik alternatif senaryo oluşturarak sonuçları mevcut yapı ile karşılaştırılmıştır. Dördüncü bölümde, tüm çalışmaların bulguları değerlendirilmiş ve alternatifler karşılaştırılmıştır. Beşinci bölümde ise sonuçlar ve öneriler sunulmuştur.

 


Anahtar Kelimeler: BIM, bütünleşik bina tasarımı, enerji etkin tasarım, Insight360, Revit2022