İbn Haldûn'a göre Emevîler'de veraset sisteminin etkileri ve sonuçları: Tarih felsefesi bakımından bir inceleme


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MOHAMMED TAHSEEN HUSSEIN

Danışman: Hasan Basri Öcalan

Özet:

Bu çalışma konusu "İbn Haldûn'a Göre Emevîler'de Veraset Sisteminin Etkileri ve Sonuçları: Tarih Felsefesi Bakımından Bir İnceleme" olduğu için bu dönemle ilgili sadece İbn Haldun'un Emevîler'de Veraset Sistemi konusundaki düşünce ve değerlendirmeleri araştırılmıştır. Veraset sisteminin İslâm Devleti'nde ortaya çıkmasından günümüze kadar tarihçiler ve İslâm âlimleri tarafından bu konu çok önemsenmiştir. Veraset sistemi nasıl Müslümanları değişik gruplara ayırdıysa, aynı şekilde tarihçileri ve İslam âlimlerini de iki guruba ayırmıştır. Bazıları Emevî ailesinin hükümdarlık şeklini eleştirmiş, bazıları ise niteliklerini övmüştür. Ünlü İslam filozoflarından biri olan İbn Haldun Mukaddime ve el-'İber eserinin bir bölümünü hilâfet, halifelik şartları ve hilâfet sisteminin şuradan verasete dönüşmesi konularına ayırmıştır. Çoğu İslam âlim ve tarihçilerinin tersine İbn Haldun, Muaviye'yi ve veraset sisteminin ortaya çıkışını desteklemiştir. Ona göre; Emevî ailesi arasında var olan güçlü asabiyetten dolayı veraset sistemi ortaya çıkmıştır. Bu çalışmada İbn Haldun'un görüşlerinin tersine, daha fazla Emevî halifelerini ve veraset sistemini eleştiren kaynaklar araştırılmış ve karşılaştırma yapılmaya çalışılmıştır.