Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2004
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: DİLEK ŞAHİN
Danışman: ERTUĞRUL AKSOY
Özet:Geçmişte yer yüzeyine ait konumsal veriler sadece arazi çalışmalarından elde edilebilirdi ancak bilgisayar teknolojisi ve tekniklerindeki ilerlemeler konumsal verilerin elde edilmesini, işlenmesini, dönüşümünü, görüntülenmesini ve haritalanmasın kolaylaştıran yeni araçları, yöntemleri, cihazları ve sistemleri beraberinde getirmiştir. Uzaktan algılama teknikleri, coğrafik bilgi sistemleri, konumsal veri modelleme algoritmaları, jeo istatistiksel araçlar, coğrafik konumlama algılayıcıları bunlara bazı örneklerdir. Son 20 yıl içerisinde yer yüzeyinin uzaktan gözlenmesi olan uzaktan algılama ve yer yüzeyine ait konumsal verilerin, toplanması, depolanması, dönüştürülmesi, analizi modellenmesi ve görüntülenmesinde güçlü bir araçlar dizini olan Coğrafik Bilgi Sistemleri doğal kaynakların planlanmasında ve yönetilmesinde temel araçlar haline gelmiştir. Yenilenemeyen en önemli kaynaklardan birisi olan toprakların sürdürülebilir kullanımı ve yönetimi amacıyla gerçek durumlarını tanımlamanın, meydana gelen değişimlerini kaydetmenin, karakteristiklerini ve dağılımlarını belirlemenin en iyi ve temel yolu detaylı toprak etüdleridir. Kullanılan temel haritalar ve uygulanan yöntemler elde edilebilir araçlara, veri türüne, deneyimli insan gücüne, bilgisayar donanımına ve programa bağlı olarak değişebilmektedir. 1998 yılında DSÎ, Manyas ovası tarım toprakları için sulama projesinin uygulanmasını kararlaştırmıştır. 1999 yılında, bu proje kapsamında Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından 1:5000 Ölçekli topoğrafik haritalar kullanılarak, arazilerin toplulaştırılması ve yönetimi amacıyla toprak, arazi yetenek, sulu tarıma uygunluk sınıfı ve storie endeks haritalarım üretmek amaçlı planlama toprak etüd ve haritalama çalışmaları uygulanmaya başlanmıştır. 2000 yılında ise üç köyün detaylı toprak etüd ve haritalama çalışması tamamlanmış ve toprak haritaları üretilmiştir. Bu nedenle, söz konusu üç köy (Salur, Börülceağaç ve Kızıksa) araştırma konusu olarak seçilmiştir. Bu araştırmada, amacımız toprak koruma ve yönetimi amacıyla planlama toprak etüd harita ve raporlarından elde edilen konumsal ve konumsal olmayan verilerin yüklenmesi, toprak veri tabanının kurulması ve analizleri aşamalarında uzaktan algılama ve coğrafik bilgi sistem tekniklerinin etkinliğini ve kullanım olanaklarını araştırmaktır. Bu amaçla, bütün zorunlu ve ilişkilendirilmiş veriler varolan detaylı toprak harita ve raporları, topoğrafik harita ve sayısal uydu verilerinden elde edilmiş ve tarayıcı, sayısallaştırıcı,CD-ROM ve klavye kullanılarak bilgisayar ortamına yüklenmiştir.Bilgisayara yüklenen bütün sayısal veriler İL WIS ve ERDAS görüntü işleme ve coğrafik bilgi sistem programlan formatma dönüştürülmüştür. Toprak ve toprak haritalarının tekstür, drenaj, arazi yetenek sınıfı ve toprak endeks gibi özniteliksel haritaları, arazi örtü/kullanım haritası,eğim haritası, parsellerin köy merkezine uzaklıkları haritası ve parsel büyüklük dağılım haritası oluşturmak amacıyla görüntü kesme, coğrafik düzeltme, görüntü zenginleştirme, kontrollü sınıflandırma, eşyükselti eğrisi sayısallaştırma ve interpolasyon, harita ve tablo hesaplama işlemleri uygulanmıştır. Uzaktan algılama ve coğrafik bilgi sistemi teknolojilerinin kullanılması ve sayısal arazi modelinin, uydu ve diğer yardımcı verilerle bütünleştirilmesi planlama toprak etüd haritalarından ve diğer sayısal verilerden toprak veritabanımn kurulmasında çok güçlü araçlar sunmaktadır. ILWIS ve ERDAS programlan bütünüyle kullanıcı dostu programlardır ve arazi yönetimi ve toplulaştırma uygulamalarında gereksinilen verilerin elde edilmesinde zorunlu işlemleri kolaylıkla destekleyebilmektedirler.