Türkiye'deki bağımsız düzenleyici kurumların formel bağımsızlığının ölçümü


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MEHMET FÜRKAN KORKMAZ

Danışman: MEHMET ZAHİD SOBACI

Özet:

1980'li yıllarda devletin ekonomik rolünde değişim yaşanmıştır. Bu bağlamda, müdahaleci devletten düzenleyici devlet modeline geçilmiştir. Düzenleyici devletin temel aktörleri Bağımsız Düzenleyici Kurumlar (BDK) olmuştur. Hükümetler önemli düzenleyici yetkilerini BDK'lara devretmişlerdir. BDK'lar Amerika Birleşik Devletleri'nde uzun bir geçmişe sahip olmasına rağmen, BDK'lar Avrupa ülkelerinde yeni bir yapılanmadır. 1980'li yıllarla birlikte, Avrupa'da BDK'ların sayısı hızla artmıştır. Türkiye de düzenleyici devlet ve BDK'lara geçişi yaşamış ülkelerden biridir. Ancak, Türkiye BDK'ları oluşturmakta geç kalmış bir ülkedir. Türkiye 1990'ların sonunda bu kurumları yoğun bir şekilde kurmaya başlamıştır. Türkiye'deki BDK'lar her zaman tartışmalı kurumlar olmuşlardır. Bu kurumlara yönelik tartışmaların başında BDK'ların bağımsızlığı gelmektedir. Bu bağlamda, bu tez çalışmasının amacı, Çok Boyutlu Ölçekleme Analizi yöntemini kullanarak, Türkiye'deki BDK'ların formel bağımsızlık seviyelerini ölçmektir. Bu tezdeki ampirik çalışmanın bulgularına göre, Tükiye'deki formel bağımsızlık seviyesi en yüksek kurum Radyo ve Televizyon Üst Kurulu iken, en düşük kurum Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu'dur. Ayrıca, 2011 yılında çıkarılan 643 ve 649 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameler BDK'ların formel bağımsızlıklarını olumsuz etkilemektedir.