Helisel dişli çark mekanizmalarında tasarım parametrelerinin performansa etkileri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2010

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: FATİH S. NOGAY

Danışman: GÜLTEKİN KARADERE

Özet:

Bu çalışmada, dişli çarklar içerisinden evolvent profile sahip helisel dişli çarklar, Alman DIN standartları ile boyutlandırılmış ve mukavemet hesapları yapılmıştır. Ayrıca düz dişli çarkların geometrik boyutlarından da bahsedilmiştir.Çalışmanın amacı, helisel dişli çarkların çeşitli parametreler altında boyutlandırılması, diş dibi ve yan yüzey mukavemetlerinin incelenmesidir. Helisel dişli çarklara ait bu hesaplamalar için Excel programı kullanılarak pratik bir boyutlandırma ve mukavemet kontrolü programı oluşturulmaya çalışılmıştır. Bilgisayar ortamındaki bu uygulamada veriler ve hesap kısmı olmak üzere iki ana bölüm bulunmaktadır. Giriş gücü, giriş devir sayısı, pinyon dişli diş sayısı, helis açısı, çıkış devir sayısı, malzeme değerleri ve işletme tipi gibi veriler girildiğinde, program uygun modül, diş sayıları ve geometrik boyutları hesaplamakta, diş dibi ve yan yüzey mukavemetlerinin uygunluklarını kontrol etmektedir. Bu programda profil kaydırma miktarı ve sarı renkteki bölümler kullanıcı tarafından ilgili şekil ve çizelgeler kullanılarak girilmektedir. Çeşitli giriş parametreleri değiştirilerek yapılan örnek çalışmalarda farklı sonuçlara ulaşıldığı görülmüştür. Bu çalışmalar örnek uygulama olarak yapılmıştır.Dişli çarklarla ilgili birçok farklı çalışma yapılmıştır. Bu çalışmada basit ve pratik bir hesaplama yöntemi oluşturulmaya çalışılmış ve kullanıcının aktif olarak şekilleri ve çizelgeleri kullanması amaçlanmıştır.