Farklı oranlarda verilen süt miktarının buzağılarda gelişim parametreleri üzerine etkisi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Recep Tolga Kıvanç

Danışman: HIDIR GENÇOĞLU

Özet:

Bu araştırmanın amacı; 0-70. günlük buzağılarda farklı oranlarda verilen süt miktarının buzağılarda gelişim parametreleri üzerine etkisini görmek amacıyla ; yem tüketimi, canlı ağırlık artışı, yemden yararlanma, vücut ölçüleri ve rumen parametreleri üzerine etkilerini araştırmaktır. Bu araştırma Kırşehir İlinde yer alan Tek yön hayvancılık Çiftliği'ne ait buzağı ünitesinde gerçekleştirilmiştir. Çalışmada hayvan materyali olarak dişi (N=43) ve erkek (N=45) toplam 88 adet Holstein ırkı buzağı kullanılmıştır. Buzağılara haftalık yapılan canlı ağırlık tartımları neticesine göre haftalık süt miktarı belirlenmiştir. Çalışma toplamda 4 grupta yürütülmüş olup, 1. Grupta yer alan buzağılara canlı ağırlıklarının %10 miktarında sütü 3 öğünde ( %10-3 öğün) , 2. Grupta yer alan buzağılara canlı ağırlığın %15 miktarında sütü 3 öğünde ( %15-3 öğün), 3. Grupta Canlı Ağırlığın %20 miktarında sütü 3 öğünde ( %20-3 öğün), 4. Grupta yer alan buzağılara canlı ağırlığın % 10 miktarında sütü 2 öğünde ( %10-2 öğün) verilmiştir. Buzağılar doğumdan sonraki ilk 3 gün kolostrum ile beslenmiş, 4. günden itibaren doğum canlı ağırlıklarına göre gruplara dağıtılarak buzağı başlangıç yemi ve suya erişimleri sağlanacak şekilde bireysel kulübelere alınmıştır. Buzağıların canlı ağırlıkları, kaba yem buzağı başlangıç yemi tüketimleri ve yemden yararlanma oranları haftalık hesaplanmıştır. Buzağıların 58. Günlük yaştan itibaren sütten kesme prosedürü uygulanmış ve 70. Günlük yaşta sütten kesim gerçekleşmiştir. Yine buzağılardan doğumdan sonraki 24-36. saatlerde alınan kan numunelerinden Total Protein ve Serum Ig düzeyleri, 70. günde ve 90. günde alınan rumen sıvısında ise pH ölçümü yapılmış, rumen uçucu yağ asidi profili ve rumen NH3-N miktarına bakılmıştır. Buzağılarda 0.günden itibaren; cidago yüksekliği, göğüs çevresi uzunluğu ve boy uzunluğu haftalık ölçülmüştür. Veriler karma doğrusal modelleme ile SAS programında MIXED prosedürü kullanılarak değerlendirilmiştir.Buzağıların katı yem miktarları tüketiminde 2.Grup %15-3 ve 3.Grup %20-3 gruplarında yer alan buzağıların diğer gruplara nazaran daha az miktarda yonca ve konsantre yem tükettikleri tespit edilmiştir (P<0,0001). Günlük kuru madde tüketimlerinde 3.Grup %20-3 grubu diğer gruplara göre anlamlı düzeyde yüksek ( P<0,0001)olmuş; cidago yüksekliğine uygulamanın etkisi anlamlı görülmüş, %20-3 grubu sayısal anlamda diğer gruplara nazaran daha yüksek, %10-2 grubu ise en düşük cidago yükseklik ortalamasına sahip olduğu görülmüştür. Göğüs çevresi uzunluğu ve vücut uzunluğuna uygulamanın etkisine bakıldığında %20-3 grubunda diğer gruplara göre anlamlı düzeyde yüksek olmuş (P<0,0001); zamana bağlı değişim anlamlı gözlenmiştir (P<0,0001). Canlı ağırlık etkisi bakımından %20-3 grubunun %10-2 grubuna göre anlamlı düzeyde düşük olmuş (P=0,01), zamana bağlı değişimi anlamlı gözlenmiştir. Yapılan çalışmada günlük canlı ağırlık artışı %20-3 grubunun diğer gruplara göre anlamlı düzeyde yüksek ( P=0,0033) olmuş, zamana bağlı değişim anlamlı gözlemlenmiştir (P<0,0001). Buzağılardan 70. ve 90. günde alınan rumen örneklerinde gruplar arasında rumen uçucu yağ asitleri, rumen pH'sı, rumen NH3-N bakımından anlamlı bir etkisinin olmadığı görülmektedir. Sonuç olarak günde 3 öğün beslenen ve canlı ağırlığın %20'si kadar süt tüketen buzağılarda daha fazla vücut uzunluğu, göğüs çevresi ve canlı ağırlık artışı olduğu tespit edilmiş ancak buzağılar yaşamlarının 90.gününe geldiklerinde bütün gruplardaki canlı ağırlıklar benzer bulunmuştur. Sütten kesim zamanlarında daha fazla süt içen gruplarda toplam kuru madde tüketiminin azaldığı belirlenmiş olup sütten kesim stratejisinin belirleyici bir faktör olduğu ortaya çıkmaktadır.